اسکلروتراپی چیست؟ مزایا، عوارض و روش انجام

اسکلروتراپی چیست؟ مزایا، عوارض و روش انجام اسکلروتراپی چیست؟ مزایا، عوارض و روش انجام
زمان مورد نیاز برای مطالعه: 20 دقیقه

اسکلروتراپی روشی درمانی است که طی آن، پزشک با تزریق دارو به داخل رگ‌های خونی یا لنفاوی، باعث انقباض و جمع‌شدن این عروق می‌شود. این روش بیشتر برای درمان رگ‌های واریسی یا عنکبوتی استفاده می‌شود و به جراحی نیازی ندارد؛ تنها با یک تزریق، تاثیرگذاری خود را نشان می‌دهد.

همچنین، این روش می‌تواند به درمان اختلالات عروقی و لنفاوی کمک کند که باعث ایجاد مشکلاتی در عروق می‌شوند. در اسکلروتراپی، محلولی به‌طور مستقیم به داخل رگ خونی یا لنفاوی تزریق می‌شود که باعث انقباض و متورم‌شدن رگ می‌گردد. این تورم، جریان خون یا مایع لنف را متوقف کرده و رگ‌ها جمع و چروک می‌شوند. این روش از قرن نوزدهم مورد استفاده قرار گرفته و تکنیک‌های آن در دهه‌های اخیر بهبود یافته است. این مقاله از زیست‌لاین به بررسی کاربردهای اسکلروتراپی، انتظاراتی که باید از این درمان داشته باشید و مدت زمان ریکاوری آن می‌پردازد. 

اسکلروتراپی می‌تواند به بهبود مشکلات ناشی از رگ‌های واریسی کمک کند. واریس زمانی رخ می‌دهد که رگ‌ها متورم شده و خون در آنها تجمع یابد. این رگ‌ها ممکن است دردناک شوند و به مشکلات پوستی مانند جوش و راش منجر شوند. اسکلروتراپی با منقبض کردن رگ‌ها، اثرات منفی واریس را کاهش داده و ظاهر رگ‌ها را بهبود می‌بخشد.

نکته

اسکلروتراپی شامل تزریق مستقیم یک محلول به داخل رگ است که باعث ایجاد اسکار و فروپاشی آن می‌شود و جریان خون را مجبور می‌کند از طریق رگ‌های سالم‌تر عبور کند. رگ فروپاشیده در بافت‌های اطراف جذب می‌شود و در نهایت محو می‌گردد.

ASDS

Sclerotherapy involves injecting a solution directly into the vein that causes it to scar and collapse, forcing blood to reroute through healthier veins. The collapsed vein is reabsorbed into local tissue and eventually fades

پزشکان همچنین ممکن است از اسکلروتراپی برای درمان مشکلات سلامتی دیگر استفاده کنند، از جمله:

  • عروق لنفاوی بدشکل: این‌ها رگ‌های غیرطبیعی در سیستم لنفاوی هستند. اسکلروتراپی موجب ایجاد اسکار در رگ‌های بدشکل شده و باعث فروپاشی آن‌ها می‌شود.
  • بواسیر :پزشکان ممکن است از اسکلروتراپی برای کوچک کردن بواسیر درجه ۱ یا ۲ استفاده کنند. این بواسیرها زمانی شکل می‌گیرند که رگ‌های خونی اطراف رکتوم متورم و تحریک می‌شوند و موجب درد و دشواری در حرکات روده می‌شوند. 

    اسکلروتراپی برای درمان بواسیر معمولاً زمانی استفاده می‌شود که بواسیر کوچک و داخلی باشد. همچنین زمانی کاربرد دارد که بواسیر خونریزی کند یا فرد به دلیل مشکلات دیگر نتواند تحت عمل جراحی مانند هموروئیدکتومی قرار بگیرد.

  • هیدروسل:  هیدروسل تجمع مایع اطراف یک بیضه است. پزشکان ممکن است از اسکلروتراپی برای درمان هیدروسل‌ها به‌ویژه زمانی که جراحی مناسب نباشد استفاده کنند.

واریس و رگ‌های عنکبوتی چیست؟

رگ‌های واریسی، رگ‌های بزرگ‌شده‌ای هستند که اغلب پیچ‌خورده‌اند و می‌توانند از سطح پوست بیرون بزنند. این رگ‌ها ممکن است به رنگ آبی، قرمز یا شبیه به رنگ پوست باشند. رگ‌های عنکبوتی معمولاً به شکل شبکه یا تار عنکبوت دیده می‌شوند. داشتن رگ‌های واریسی یا عنکبوتی فقط روی ظاهر شما اثر نمی‌گذارد. این رگ‌ها می‌توانند موجب ناراحتی جدی شوند. برخی رگ‌های واریسی شما را در معرض عوارضی مانند لخته خون یا ایجاد زخم‌های باز در پاها قرار می‌دهند. درمان‌های کم‌تهاجمی می‌توانند رگ‌های پا را از بین ببرند یا کمرنگ کنند. این درمان‌ها همچنین می‌توانند علائمی مانند درد و خستگی را کاهش دهند و از بروز عوارض پیشگیری کنند.

چرا رگ‌های پا نمایان می‌شوند؟

رگ‌های واریسی و عنکبوتی در واقع رگ‌های آسیب‌دیده‌اند. این رگ‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که دریچه‌های کوچک و یک‌طرفه داخل رگ‌ها ضعیف شوند. در رگ‌های سالم، این دریچه‌ها خون را فقط در یک جهت یعنی به سمت قلب هدایت می‌کنند. وقتی این دریچه‌ها ضعیف شوند، بخشی از خون به سمت عقب برمی‌گردد و در رگ جمع می‌شود. این خون اضافه، فشار زیادی به دیواره رگ وارد می‌کند. با تداوم فشار، دیواره رگ‌ها ضعیف و متورم می‌شوند و در نهایت به صورت رگ‌های واریسی یا عنکبوتی نمایان می‌گردند.

برخی افراد در معرض خطر بیشتری هستند:

  • اگر بستگان نزدیک شما این رگ‌ها را داشته باشند، احتمال ابتلا بالاتر است.
  • بسیاری از افراد به دلیل ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت در بیشتر روزهای هفته دچار این رگ‌ها می‌شوند.
  • این رگ‌ها با افزایش سن و همچنین در دوران بارداری شایع‌تر می‌شوند.
  • رگ‌های عنکبوتی همچنین می‌توانند به دلیل نور خورشید، تغییرات هورمونی یا آسیب‌دیدگی ایجاد شوند.

چه کسانی کاندید مناسب تزریق اسکلروتراپی نیستند؟

اسکلروتراپی ممکن است برای افرادی که دچار وریدهای واریسی یا عنکبوتی هستند مناسب باشد، اما این روش برای همه افراد توصیه نمی‌شود. قبل از انجام این روش، شما باید با یک متخصص عروق هم ملاقات کنید تا مشخص شود واجد شرایط اسکلروتراپی هستید یا خیر.

موارد منع انجام اسکلروتراپی:

  • وجود ترومبوز ورید عمقی فعال (DVT) یا ترومبوز ورید سطحی (لخته خون).
  • بارداری (باید دست‌کم سه ماه پس از زایمان صبر کنید).
  • شیردهی.
  • ناتوانی در برخاستن از تخت.

نکات مهم:

  • مصرف قرص‌های ضدبارداری مانعی برای انجام اسکلروتراپی محسوب نمی‌شود.
  • اگر در گذشته دچار لخته خون شده‌اید، امکان انجام اسکلروتراپی وجود دارد، اما به علت ایجاد لخته و شدت آن بستگی دارد.
  • در بیشتر موارد، پزشک وریدهایی را که ممکن است در آینده برای جراحی‌های بای‌پس عروقی مورد نیاز باشند (مثل ورید صافن برای بای‌پس کرونری قلب) درمان نمی‌کند، مگر اینکه آن ورید از قبل غیرقابل استفاده باشد.

بهتر است با پزشک خود درباره میزان موفقیت احتمالی اسکلروتراپی برای شرایطتان صحبت کنید. برخی افراد به دلیل انتظارات بسیار بالا از نتایج، دچار ناامیدی می‌شوند. دانستن واقعیت‌ها و محدودیت‌ها به شما کمک می‌کند تا دچار سرخوردگی نشوید. همچنین باید بدانید که نتایج فوری نیستند و بلافاصله پس از خروج از مطب، پاهای شما شبیه مدل‌ها نخواهد شد.

چرا اسکلروتراپی برای رگ‌های عنکبوتی انتخاب می‌شود؟

اسکلروتراپی به‌عنوان درمان انتخابی برای رگ‌های عنکبوتی پا شناخته می‌شود. این روش کم‌تهاجمی است و علاوه بر بهبود ظاهر رگ‌ها، می‌تواند علائم مرتبط مانند درد، تورم، سوزش و گرفتگی شبانه پاها را نیز بهبود بخشد. رگ‌های درمان‌شده معمولاً طی چند هفته محو می‌شوند، اگرچه گاهی ممکن است تا دو ماه طول بکشد تا نتایج کامل مشاهده شوند. در برخی موارد، برای دستیابی به نتیجه مطلوب به چند جلسه اسکلروتراپی نیاز است.

همه افراد مبتلا به واریس یا مشکلات مشابه، به اسکلروتراپی نیاز ندارند. بهتر است این افراد ابتدا با پزشک خود مشورت کنند تا در صورت نیاز، این درمان انجام شود. درمان‌های جایگزین، مثل تغییر سبک زندگی و استفاده از روش‌های کم‌تهاجمی، ممکن است در برخی موارد کارساز باشند.

بنابراین افراد مبتلا به واریس که یکی از علائم زیر را تجربه می‌کنند، می‌توانند به اسکلروتراپی فکر کنند:

  • دردناک بودن رگ‌ها
  •  سنگینی یا درد در پاها
  • خشکی و پوسته‌پوسته شدن پوست
  •  وجود راش پوستی اطراف رگ‌ها

از اسکلروتراپی چه انتظاراتی باید داشته باشیم؟

اسکلروتراپی معمولاً در مطب پزشک متخصص پوست انجام می‌شود و به بی‌حسی نیاز ندارد. به‌طور معمول، نیازی به آمادگی خاصی برای این درمان وجود ندارد، اما بهتر است پیش از درمان از مصرف لوسیون و روغن خودداری کنید. در حین انجام اسکلروتراپی، فرد به پشت دراز کشیده و پاها کمی بالاتر از سر قرار می‌گیرند. پزشک ناحیه موردنظر را ضدعفونی کرده و محلول منقبض‌کننده را به‌وسیله یک سوزن نازک به داخل رگ تزریق می‌کند. ممکن است در حین تزریق، سوزش یا خارش خفیفی احساس شود. بعد از تزریق، پزشک ناحیه را ماساژ می‌دهد و در بعضی موارد، بیمار ممکن است نیاز به پوشیدن جوراب واریس داشته باشد. در بسیاری از موارد، چند جلسه درمانی برای خشک شدن کامل رگ‌ها موردنیاز است.

مزایای اسکلروتراپی چیست؟

مزایای اسکلروتراپی شامل موارد زیر است:

  • عدم نیاز به بی‌حسی:  با وجود فشار کافی ناشی از بانداژ روی ورید، درد بسیار کمی احساس می‌شود. این فشار همچنین می‌تواند به کاهش کبودی و تورم کمک کند.
  • نتایج خوب برای بیشتر افراد:  اسکلروتراپی به‌ویژه برای وریدهای واریسی کوچک‌تر بسیار مؤثر است. در یک جلسه ممکن است بین ۵۰٪ تا ۸۰٪ از وریدهای تزریق‌شده برطرف شوند. در حدود ۱۰٪ موارد، اسکلروتراپی مؤثر نیست. در این صورت، پزشک می‌تواند محلول دیگری را امتحان کند یا از روش متفاوتی مانند لیزر درمانی استفاده کند.
  • نتایج نسبتاً سریع برای رگ‌های کوچک: وریدهای عنکبوتی معمولاً طی سه تا شش هفته به درمان پاسخ می‌دهند، اما برای رگ‌های بزرگ‌تر ممکن است سه تا چهار ماه طول بکشد.
  • عدم بازگشت رگ‌های درمان‌شده: در صورت موفقیت درمان، وریدهای واریسی یا عنکبوتی دوباره ظاهر نمی‌شوند. با این حال، امکان دارد برای رگ‌های واریسی جدیدی که در آینده شکل می‌گیرند به درمان‌های اضافی نیاز داشته باشید.
 آمادگی پیش از اسکلروتراپی

برای آماده شدن، متخصص شما را معاینه می‌کند و درباره سابقه پزشکی پرسش‌هایی خواهد داشت. او وریدهای شما را بررسی کرده و وجود بیماری‌های عروقی را ارزیابی می‌کند.

پرسش‌های رایج شامل:

  • بیماری‌ها یا شرایط پزشکی اخیر، مانند بیماری قلبی یا سابقه لخته خون
  • آلرژی‌ها
  • درمان‌های قبلی وریدهای واریسی و نتایج آن‌ها
  • داروها یا مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، به‌ویژه آسپیرین، ایبوپروفن و غیره ناپروکسن سدیم رقیق‌کننده‌های خون، مکمل‌های آهن یا مکمل‌های گیاهی

داروهایی مانند آسپیرین، ایبوپروفن، ناپروکسن یا رقیق‌کننده‌های خون می‌توانند خطر خونریزی را افزایش دهند. در صورت مصرف این داروها، تیم درمانی به شما خواهد گفت چه زمانی و چگونه مصرف آن‌ها را قبل از درمان متوقف کنید. پیش از اسکلروتراپی، اگر وریدها باعث علائم شوند، ممکن است سونوگرافی پاها انجام شود.

ریسک‌ها، عوارض و خطرات اسکلروتراپی چیست؟

مانند هر درمانی، این روش هم با خطراتی همراه است، اما اگر توسط یک متخصص پوست واجد شرایط انجام شود، این خطرات به حداقل می‌رسند. این موارد می‌توانند شامل باشند:

  • رگ‌های بزرگ‌تر تزریق‌شده ممکن است برای چندین ماه سفت یا برجسته شوند.
  • قرمزی محل ورود سوزن معمولاً طی چند روز برطرف می‌شود.
  • خطوط یا لکه‌های قهوه‌ای روی پوست در محل تزریق معمولاً ظرف سه تا شش ماه از بین می‌روند، اما در حدود ۵٪ موارد ممکن است دائمی باشند.
  • کبودی محل تزریق ممکن است چند روز تا چند هفته باقی بماند.
  • رگ‌های خونی بسیار ریز ممکن است در ناحیه درمان‌شده ظاهر شوند. این حالت ممکن است چند روز یا چند هفته پس از اسکلروتراپی رخ دهد، اما معمولاً ظرف چند ماه محو می‌شوند و به درمان اضافی نیاز ندارند.
  • واکنش‌های آلرژیک به ماده تزریق‌شده ممکن است هنگام تزریق رخ دهد، اما به‌ندرت جدی هستند. علائم آن شامل خارش و تورم است.
  • نواحی برجسته و قرمز روی پوست
  • زخم‌های کوچک پوستی
  • تیره شدن پوست به شکل خطوط یا لکه‌ها
  • بروز رگ‌های خونی قرمز بسیار ریز متعدد

علاوه بر این، ورود سوزن در اسکلروتراپی می‌تواند باعث موارد زیر شود:

  • کبودی
  • کهیر
  • زخم‌های کوچک پوستی
  • تیره‌شدن پوست

این علائم معمولاً ظرف چند روز تا چند هفته برطرف می‌شوند، هرچند برخی ممکن است مدت بیشتری باقی بمانند.

عوارض شدید به‌ندرت رخ می‌دهند، اما ممکن است شامل التهاب، لخته خون، واکنش آلرژیک به محلول درمانی و عوارض ناشی از ورود حباب‌های ریز هوا به جریان خون باشند که می‌توانند موجب تهوع، سردرد، سرفه یا اختلالات بینایی شوند

  • تحریک و تورم (التهاب): ممکن است در محل ورود سوزن، تورم خفیف، گرمی و ناراحتی ایجاد شود. مصرف داروهای ضد درد بدون نسخه مانند آسپیرین یا ایبوپروفن و غیره با تجویز پزشک می‌تواند کمک‌کننده باشد.
  • لخته خون: گر در ورید درمان‌شده لخته ایجاد شود، ممکن است نیاز به تخلیه داشته باشد. به‌ندرت، لخته می‌تواند به وریدهای عمقی پا حرکت کند که به آن ترومبوز ورید عمقی (DVT)گفته می‌شود. ترومبوز ورید عمقی خطر تشکیل لخته در ریه (آمبولی ریه) را افزایش می‌دهد. این عارضه بسیار نادر اما جدی است و نیاز به مراقبت فوری دارد. علائم آن شامل مشکل در تنفس، درد قفسه سینه، سرگیجه یا سرفه همراه با خلط خونی است.
  • حباب‌های هوا: ممکن است حباب‌های هوای بسیار ریزی در خون جمع شوند. معمولاً علامتی ایجاد نمی‌کنند، اما در برخی افراد ممکن است باعث دیدن جرقه‌های نوری در چشم، سردرد، غش یا تهوع شوند. این علائم معمولاً موقت هستند. با این حال، اگر پس از درمان دچار مشکل در حرکت یا بی‌حسی در بازو یا پا شدید، فوراً با تیم درمانی تماس بگیرید.
  • واکنش آلرژیک: احتمال واکنش آلرژیک به محلول تزریق‌شده وجود دارد، اما نادر است.

عوارض شدید به‌ندرت رخ می‌دهند، اما ممکن است شامل التهاب، لخته خون، واکنش آلرژیک به محلول درمانی و عوارض ناشی از ورود حباب‌های ریز هوا به جریان خون باشند که می‌توانند موجب تهوع، سردرد، سرفه یا اختلالات بینایی شوند.

هشدار

در برخی موارد نادر تزریق اسکلروتراپی، احتمال واکنش‌های آلرژیک یا تشکیل لخته خونی در رگ تزریق‌شده وجود دارد. اگر علائم خطرناکی مثل درد قفسه سینه، مشکلات تنفسی یا گیجی بروز کند، فرد باید به‌سرعت به درمان اورژانسی مراجعه کند.

عوارض نادر دیگر که ممکن است پس از اسکلروتراپی ایجاد شوند و در صورت بروز باید فوراً با پزشک تماس بگیرید:

  • التهاب (تورم) در محدوده‌ای به شعاع پنج اینچ (حدود ۱۲ سانتی‌متر) از کشاله ران
  • تورم ناگهانی در پا
  • تشکیل زخم‌های کوچک در محل تزریق
  • ایجاد رگه‌های قرمز، به‌ویژه در ناحیه کشاله ران

چه چیزهایی باید درباره اسکلروتراپی رگ‌های عنکبوتی بدانید؟

  • این روش معمولاً در مطب پزشک انجام می‌شود.
  • نیاز به بی‌حسی ندارد و بسته به وسعت رگ‌ها ۱۵ دقیقه تا یک ساعت زمان می‌برد.
  • بیمار به پشت دراز می‌کشد و پاها کمی بالا آورده می‌شوند.
  • پس از ضدعفونی محل با الکل، پزشک با سوزنی ظریف محلول یا فوم را به آرامی داخل رگ تزریق می‌کند.
  • برخی بیماران هنگام ورود سوزن احساس سوزش خفیف یا گرفتگی می‌کنند.
  • محلول تزریقی یا فوم، دیواره رگ را تحریک کرده و باعث تورم و بسته‌شدن آن می‌شود و جریان خون را مسدود می‌کند.
  • پس از خارج کردن سوزن، پزشک برای جلوگیری از ورود خون به رگ تزریق‌شده و پخش شدن محلول، ناحیه را ماساژ و تحت فشار قرار می‌دهد.
  • در رگ‌های بزرگ‌تر ممکن است یک پد فشاری روی ناحیه قرار داده و با چسب ثابت شود تا فشرده باقی بماند، سپس پزشک به درمان رگ بعدی ادامه دهد.
  • تعداد تزریق‌ها بستگی به تعداد و اندازه رگ‌های تحت درمان دارد.
 حتماً پزشک خود را در جریان بگذارید اگر:
  • باردار هستید؛ کثر پزشکان توصیه می‌کنند درمان تا پس از زایمان به تعویق بیفتد.
  • بیماری‌هایی مانند مشکلات قلبی، سرطان یا اختلالات انعقادی دارید.
  • هر نوع داروی تجویزی یا بدون نسخه و همچنین مکمل مصرف می‌کنید.
  • سیگار می‌کشید یا از قرص‌های ضدبارداری خوراکی استفاده می‌کنید، زیرا خطر لخته خون را افزایش می‌دهند.
  • به هر ماده‌ای آلرژی دارید.

روند درمان اسکلروتراپی چگونه است؟

  • این درمان در مطب پزشک انجام می‌شود.
  • ممکن است از سونوگرافی برای یافتن ورید مناسب استفاده شود.
  • کل فرایند حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد. شما بسته به محل رگ، به پشت یا روی شکم دراز می‌کشید.
  • پزشک از میان چندین داروی موجود برای اسکلروتراپی، مناسب‌ترین ماده و غلظت را بر اساس اندازه رگ انتخاب می‌کند.
  • پیش از شروع، ممکن است یک تزریق آزمایشی انجام شود تا مطمئن شوند به دارو واکنش نامطلوب ندارید.

مراحل:

  1. پاکسازی محل درمان
  2. کشیدن پوست اطراف محل تزریق (گاهی یک دستیار کمک می‌کند).
  3. تزریق محلول مایع یا فوم به طور مستقیم داخل رگ با سوزن‌های بسیار ظریف

احساسات احتمالی:

  • احساس نیشگون سوزن روی پوست
  • سوزش خفیف یا ناراحتی هنگام ورود دارو
  • در رگ‌های بزرگ‌تر، ممکن است گرفتگی خفیفی به مدت یک تا دو دقیقه حس شود.
  • پس از تزریق‌ها، متخصص پوست ممکن است ناحیه را ماساژ دهد.
  • سپس روی هر پا جوراب فشاری قرار داده می‌شود.
  • مدتی تحت نظر خواهید بود و بعد می‌توانید به خانه بروید.
  • برای جلوگیری از عوارض احتمالی باید روزانه پیاده‌روی کنید و جوراب فشاری را طبق دستور بپوشید (معمولاً ۲ تا ۳ هفته).
  • بیشتر افراد می‌توانند روز بعد به کار و فعالیت‌های عادی برگردند.

اسکلروتراپی باعث می‌شود دیواره رگ‌ها به هم بچسبند و خون دیگر از آن عبور نکند. این موضوع گردش خون را در پا بهبود می‌دهد و تورم را کاهش می‌دهد.

  • رگ‌های عنکبوتی معمولاً طی ۳ تا ۶ هفته ناپدید می‌شوند.
  • رگ‌های واریسی ممکن است ۳ تا ۴ ماه طول بکشند.

برای بهترین نتیجه، معمولاً ۲ یا ۳ جلسه درمان لازم است. این کار در مطب و بدون بیهوشی انجام می‌شود.

نکته
  • اگر سابقه لخته خون داشته‌اید، صلاحیت شما به‌صورت فردی بررسی می‌شود و بستگی به سلامت کلی ناحیه مورد درمان و علت ایجاد لخته خواهد داشت.
  • وریدهایی که احتمال دارد در آینده برای جراحی بای‌پس قلب استفاده شوند، معمولاً برای اسکلروتراپی انتخاب نمی‌شوند، مگر آنکه پیشاپیش غیرقابل استفاده تشخیص داده شده باشند.

چه انتظاری پس از انجام درمان اسکلروتراپی باید داشت؟

  • پس از پایان کار، ممکن است پزشک از شما بخواهد حدود ۱۵ دقیقه دراز بکشید تا مطمئن شود واکنش نامطلوبی به دارو ندارید.
  • بلافاصله پس از درمان می‌توانید بلند شوید و راه بروید. حرکت پاها اهمیت دارد زیرا از تشکیل لخته جلوگیری می‌کند و نتایج درمان را بهبود می‌دهد.
  • می‌توانید خودتان رانندگی کنید و به فعالیت‌های عادی، به‌ویژه راه رفتن، برگردید.
  • لازم است به مدت ۳ تا ۷ روز از جوراب‌های فشاری یا بانداژهای مخصوص استفاده کنید تا روی رگ‌های درمان‌شده فشار وارد شود. توجه داشته باشید جوراب‌های معمولی ممکن است فشار کافی ایجاد نکنند.

دستورالعمل‌های ۴۸ ساعت پس از عمل:

  • از مصرف آسپیرین، ایبوپروفن و سایر داروهای ضدالتهاب پرهیز کنید (می‌توانید در صورت نیاز استامینوفن مصرف کنید).
  • از حمام داغ، جکوزی یا سونا استفاده نکنید. دوش گرفتن مجاز است، اما آب باید کمی خنک‌تر از حالت معمول باشد.
  • محل تزریق را با صابون ملایم و آب ولرم بشویید.
  • از کمپرس گرم یا هر نوع حرارت روی محل درمان‌شده خودداری کنید.
  • از قرار گرفتن مستقیم در معرض نور خورشید (از جمله سولاریوم و تخت‌های برنزه‌کننده) پرهیز کنید.
  • استفاده از جوراب‌های فشاری تدریجی یا بانداژها به مدت ۱ تا ۳ هفته ضروری است تا فشار بر رگ‌های درمان‌شده حفظ شود.
نکته

افرادی که بستری و ناتوان از حرکت هستند، همچنین زنان باردار، شیرده یا کسانی که در سه ماه گذشته زایمان کرده‌اند، کاندید این روش نیستند. برای تشخیص صلاحیت، باید توسط متخصص عروق معاینه شوید تا مشخص کند آیا این روش برای شما بهترین گزینه است یا خیر.

چه روش‌هایی جایگزین‌های اسکلروتراپی می‌توانند باشند؟

1) تغییر سبک زندگی

 می‌تواند به جلوگیری از وخامت مشکل و تسکین علائم کمک کند، از جمله:

  • حفظ وزن سالم برای کاهش فشار اضافی بر رگ‌ها و بهبود جریان خون
  • اجتناب از نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت یا نشستن با پاهای بالاتر از قلب
  • فعال ماندن برای کمک به گردش خون (پس از مشورت با پزشک برای برنامه ورزشی مناسب)

    2) لیزر

    متخصصان پوست از لیزر برای درمان رگ‌های عنکبوتی و رگ‌های واریسی کوچک استفاده می‌کنند.

    درمان با لیزر:

    • نور لیزر روی رگ تابیده می‌شود.
    • نور لیزر رگ را از بین می‌برد بدون اینکه به پوست آسیب برساند.

    نتایج:

    • رگ‌های عنکبوتی کوچک ممکن است بلافاصله محو شوند.
    • رگ‌های بزرگ‌تر ابتدا تیره می‌شوند و ممکن است تا ۱ تا ۳ ماه دیده شوند، سپس ناپدید شوند.
    • معمولاً برای پاک‌سازی کامل ۳ یا بیشتر جلسه درمان نیاز است.
    • بیشتر بیماران روز بعد می‌توانند به کار و فعالیت‌های عادی برگردند.
    • برخی بیماران پس از هر جلسه نیاز به استفاده کوتاه‌مدت از جوراب فشاری دارند.

    مراقبت پس از درمان:

    • باید محل درمان را ۳ تا ۴ هفته از آفتاب محافظت کنید تا لکه‌های تیره ایجاد نشود.
    • محافظت دائمی از پوست در برابر آفتاب، هم از ایجاد رگ‌های جدید و هم از سرطان پوست پیشگیری می‌کند.

    3) درمان داخل رگ با لیزر  و فرکانس رادیویی

    درمان داخل رگ با لیزر و فرکانس رادیویی  روش‌های جدیدتری هستند و اغلب جایگزین جراحی برای برداشتن رگ می‌شوند. درمان با لیزر برای درمان رگ‌های عنکبوتی و واریسی کوچک و فرکانس رادیویی برای درمان رگ‌های واریسی بزرگ‌تر کاربرد دارد. 

    روند درمان:

    • ابتدا بی‌حسی موضعی داده می‌شود تا محل درمان بی‌حس و متورم شود.
    • سپس متخصص پوست یک برش کوچک ایجاد کرده و فیبر لیزر (برای EVLT) یا کاتتر (برای RFA) را وارد رگ می‌کند.
    • دستگاه فعال می‌شود و با ایجاد گرما رگ را می‌بندد. این گرما به بافت اطراف آسیب نمی‌زند.
    • پس از درمان، جوراب فشاری روی پا گذاشته می‌شود.
    • مدتی تحت نظر خواهید بود و سپس مرخص می‌شوید.
    • برای جلوگیری از عوارض باید روزانه پیاده‌روی کنید و جوراب فشاری را طبق دستور بپوشید (معمولاً ۱ تا ۲ هفته).
    • روز بعد می‌توانید به بیشتر فعالیت‌ها برگردید.

    رگ درمان‌شده در هر دو روش طی حدود یک سال ناپدید می‌شود. گاهی بیش از یک جلسه برای نتیجه بهتر نیاز است.

     معاینه فیزیکی؛ شرط ضروری پیش از درمان

    معاینه فیزیکی به متخصص پوست کمک می‌کند تا تصمیم بگیرد آیا درمان رگ پا برای شما بی‌خطر است یا خیر. در این معاینه، متخصص پوست رگ‌های پا را بررسی و درباره سابقه پزشکی شما سؤال می‌کند.

    گاهی آزمایش‌های غیرتهاجمی برای بررسی رگ‌ها لازم است:

    • سونوگرافی داپلر: جریان خون در رگ‌های پا را نشان می‌دهد.
    • پلتیسموگرافی: با استفاده از کاف فشار خون، تغییرات حجم خون را اندازه می‌گیرد و می‌تواند مشکلاتی مثل جریان خون غیرطبیعی را آشکار کند.

    پس از بررسی اطلاعات، متخصص پوست مشخص می‌کند که آیا درمان مناسب است یا خیر و کدام روش بیشترین اثربخشی را دارد. گاهی ترکیبی از چند درمان توصیه می‌شود تا نتیجه بهتر و عوارض کمتر باشد.

    اگر درمان توصیه شد، درباره پوشش بیمه سؤال کنید. در صورتی که درمان فقط برای بهبود ظاهر انجام شود، معمولاً باید خودتان هزینه را بپردازید.

    وریدهای واریسی می‌توانند مشکل‌ساز باشند، اما اسکلروتراپی برای برخی از افراد مؤثر است. گفت‌وگو با پزشک به شما کمک می‌کند گزینه‌های درمانی خود را بهتر بشناسید و تصمیم بگیرید که آیا اسکلروتراپی برایتان مناسب است یا خیر. دانستن آنچه باید از این روش انتظار داشته باشید، اهمیت زیادی دارد. برای دستیابی به بهترین نتایج، حتماً همه توصیه‌های پزشک را پیش و پس از اسکلروتراپی رعایت کنید.

    چگونه پزشک متخصص انتخاب کنیم؟

    در انجام یک رویه یا پروسیجر زیبایی، چه جراحی و چه غیر جراحی، می‌توان انتخاب صحیح پزشک را مهم‌ترین عامل رضایت و موفقیت از آن پروسیجر زیبایی دانست. گاهی ممکن است ما تمایل به انجام یک رویه زیبایی داشته باشیم و با مراجعه به پزشک متخصص متوجه شویم که اصلاً گزینه مناسبی برای آن روش نیستیم.

    احتمالاً در مسیر جستجو و انتخاب پروسیجر مورد نظرمان با نام چند پزشک آشنا خواهیم شد؛ باید اطلاعات مربوط به تخصص آن پزشکانِ محترم را فقط از طریق سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی  استعلام بگیریم زیرا هنوز هیچ منبع رسمی دیگری در ایران وجود ندارد که به صورت صحیح تخصص‌های دقیق پزشکان محترم در آن ذکر شده باشد.

    به یاد داشته باشیم که امن‌ترین محل برای استعلام تخصص درمانگران محترم از همین سامانه است. پروفایل‌های شبکه‌های اجتماعی و عناوین درج شده در آن‌ها، وب‌سایت‌ها و عناوین درج شده در آن‌ها، حتی در وب‌سایت زیست‌لاین و ... منبع جامع و مناسبی برای استعلام تخصص صحیح پزشکان نیستند. به عنوان مثال ممکن است ما در روندِ انتخاب پروسیجر زیباییمان متمایل شویم از فردی که پزشک زیبایی است کمک بگیریم اما زمانی که اطلاعات ایشان را در سازمان نظام پزشکی استعلام بگیریم عنوان دیگری را مشاهده کنیم؛ زیرا هنوز در ایران تخصصی به نام پزشک زیبایی وجود ندارد و عنوان پزشک زیبایی همسو با مدارک دانشگاهی نیست.

    پس خواهشمندیم برای استعلام نام پزشک و تخصص ایشان به سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی مراجعه کنید.

    نکته

    مطالب این سایت صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای تشخیص، تجویز یا درمان پزشکی در نظر گرفته شود. برای مشکلات پزشکی، حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.

    اشتراک گذاری:

    سوالات متداول

    آیا اسکلروتراپی دائمی است؟
    طبق پژوهش‌های سال ۲۰۱۶ درباره اثرات اسکلروتراپی در درمان رگ‌های خونی غیرطبیعی، این روش در حدود ۷۵ تا ۹۰ درصد موارد موفق است. اگر درمان موفق باشد، وریدهای عنکبوتی یا واریسی دوباره تشکیل نمی‌شوند. با این حال، ممکن است رگ‌های جدید ایجاد شوند و در صورت ایجاد مشکل، نیاز به درمان مجدد باشد.
    زمان نقاهت و بهبودی اسکلروتراپی چقدر است؟
    بهبودی پس از اسکلروتراپی طولانی نیست. پس از درمان می‌توانید رانندگی کنید و به فعالیت‌های روزانه خود بازگردید. راه رفتن برای بهبودی مفید است و احتمالاً پزشک آن را توصیه خواهد کرد.
    اگر قیمت درمان خیلی کمتر از عرف بازار باشد، آیا باید نگران باشم؟
    بله قیمت بسیار پایین می‌تواند علامت تهیه از منابع غیرمجاز یا استفاده از محصولات نامرغوب باشد. کیفیت و ایمنی را فدای قیمت نکنید؛ از مراکز شناخته‌شده و با شفافیت در هزینه و منشأ دارو استفاده کنید.
    چه زمانی بعد از تزریق اسکلروتراپی باید به پزشک مراجعه کرد؟
    احتمالاً یک تا دو ماه پس از درمان اسکلروتراپی برای ویزیت پیگیری به پزشک مراجعه خواهید کرد. در این جلسه ممکن است معاینه فیزیکی، آزمایش خون یا تصویربرداری انجام شود. اگر نیاز به جلسات متعدد داشته باشید، ممکن است نوبت بعدی دو تا سه ماه پس از جلسه اول برنامه‌ریزی شود.
    چه زمانی نباید از اسکلروتراپی استفاده کرد؟ (ممنوعیت‌ها یا شرایط خاص)
    بارداری، شیردهی، وجود لخته خون فعال، آلرژی نسبت به اسکلروزانت، داشتن عفونت در محل درمان، بیماری های قلبی ویژه، مصرف برخی داروها یا شرایط پزشکی که ریسک را افزایش می‌دهند.
    چطور عوارض اسکلروتراپی را کاهش دهیم؟
    انتخاب مناسب محلول و غلظت آن، تکنیک صحیح تزریق، استفاده از هدایت اولتراسوند اگر لازم است، دستورالعمل‌های قبل و بعد از درمان مثل پوشیدن جوراب فشاری، اجتناب از فعالیت‌های سنگین، کنترل داروها و شرایط پزشکی دیگر از راه‌های کاهش عوارض هستند.
    چه کسانی کاندید مناسب برای اسکلروتراپی هستند؟
    کسانی که رگ‌های عنکبوتی یا واریس‌های کوچک دارند، واریس‌شان باعث درد، سنگینی، تورم یا علائم پوستی شده و تمایلی به جراحی بزرگ ندارند، معمولاً گزینه مناسبی‌اند. کسانی که بیماری لخته خون فعال دارند، باردارند یا برخی شرایط پزشکی خاص دارند، باید با پزشک مشورت کنند.
    آیا می‌توانم درمان را در آرایشگاه یا مراکز غیرپزشکی انجام دهم؟
    خیر؛ اسکلروتراپی یک اقدام پزشکی است و باید توسط پزشکی با آموزش مرتبط انجام شود. انجام توسط افراد غیرمتخصص ریسک عوارض جدی را زیاد می‌کند.
    بعد از اسکلروتراپی چه نکاتی را باید رعایت کرد؟ دوران نقاهت اسکلروتراپی چگونه است؟
    معمولاً این روش دوران نقاهت خاصی ندارد و می‌توانید بلافاصله به فعالیت‌های روزانه خود بازگردید. ممکن است توصیه شود که: • در طول روز (به‌جز هنگام حمام یا خواب) جوراب‌های فشاری بپوشید. • در صورت نیاز برای کاهش درد از داروهای مسکن حاوی استامینوفن با تجویز پزشک استفاده کنید. • از مصرف آسپرین و ایبوپروفن خودداری کنید. • از نور خورشید، حمام داغ، سونا، استخر و ساحل به مدت دو روز پرهیز کنید. • برای کاهش خطر لخته خون فعال بمانید، اما از ورزش‌های هوازی مانند دویدن یا وزنه‌برداری برای چند روز اجتناب کنید. • در برخی موارد ممکن است توصیه شود برای چند روز سفر هوایی نداشته باشید. برای خواندن دیگر نکات می‌توانید به مقاله اصلی رجوع کنید.
    آیا نتایج اسکلروتراپی دائمی‌اند؟
    بخش زیادی از رگ‌هایی که به خوبی درمان شوند، طولانی‌مدت محو می‌شوند. اما رگ‌های جدید ممکن است در منطقه‌های دیگر ظاهر شوند و گاهی نیاز به جلسات تکراری یا ترمیمی (touch-up) است.
    آیا بیمه هزینه اسکلروتراپی را پوشش می‌دهد؟
    شرکت‌های بیمه معمولاً در صورتی که اسکلروتراپی صرفاً برای اهداف زیبایی انجام شود، آن را پوشش نمی‌دهند. برخی شرکت‌های بیمه در صورت وجود شرایط خاص پزشکی این درمان را پوشش می‌دهند. ممکن است شرکت بیمه از پزشک شما نامه‌ای درباره ماهیت درمان درخواست کند. بنابراین بهتر است پیش از تصمیم‌گیری درباره این روش، با شرکت بیمه خود تماس بگیرید و پوشش هزینه را تأیید کنید.
    آیا لیزر درمانی بهتر از اسکلروتراپی است؟
    لیزر درمانی یا ابلیشن حرارتی درون‌وریدی، یک جایگزین مناسب دیگر برای جراحی‌های بستن ورید و استریپینگ وریدهای واریسی است. این روش به‌طور کلی ایمن است، اما مانند اسکلروتراپی می‌تواند عوارضی داشته باشد. با این حال، انجام ابلیشن روی وریدهایی که پیچ‌وخم زیادی دارند دشوار است. پزشک باید بر اساس وضعیت رگ‌های شما بهترین روش درمانی را انتخاب کند.

    منابع

    موضوعات مرتبط

    دیدگاه کاربران