میکروجراحی و عمل‌های جراحی با کمک میکروسکوپ چیست؟
میکروجراحی ترمیمی بر ترمیم ساختارهای پیچیده‌ای مانند رگ‌های خونی و اعصاب با قطری کمتر از چند میلی‌متر تمرکز دارد.
میکروجراحی ترمیمی یک شاخه از جراحی است که در آن از میکروسکوپ‌های تخصصی جراحی و ابزارهای دقیق برای ترمیم ساختارهای ظریفی مانند رگ‌های خونی و اعصاب با قطری کمتر از چند میلی‌متر استفاده می‌شود. این حوزه تأثیر بزرگی در بازگرداندن شکل و عملکرد به افرادی که در اثر آسیب، سرطان یا ناهنجاری‌های مادرزادی دچار اختلال شده‌اند، داشته است.
میکروجراحی ابزاری است که بسیاری از جراحان پلاستیک برای انجام روش‌های خاص از آن استفاده می‌کنند، از جمله:
- انتقال بافت از یک بخش بدن به بخش دیگر؛ انتقال بافت آزاد
- وصل‌کردن مجدد بخش‌های قطع‌شده بدن؛ پیوند مجدد
- پیوند بافت مرکب
روش‌های میکروجراحی طیف گسترده‌ای از عمل‌های بسیار فردی‌شده را در بر می‌گیرد. بازسازی میکروجراحی معمولاً برای مشکلات پیچیده بازسازی استفاده می‌شود، در شرایطی که سایر گزینه‌ها مانند بستن اولیه زخم، پیوند پوست، یا انتقال فلپ موضعی یا ناحیه‌ای کافی نباشند.
روش‌های شایع در میکروجراحی
- بازسازی پستان با استفاده از انتقال بافت آزاد
- بازسازی سر و گردن با استفاده از انتقال بافت آزاد
- انتقال عضله فعال برای برخی انواع فلج عضلانی
- انتقال فلپ استخوانی دارای عروق
- بازسازی زخم‌های پیچیده
- پیوند انگشت پا
- پیوند مجدد انگشتان
- ترمیم و پیوند عصب
- بازسازی سیستم لنفاوی
در زمان مشاوره برای میکروجراحی چه انتظاری باید داشته باشم؟
در زمان مشاوره میکروجراحی، آماده باشید تا درباره موارد زیر صحبت کنید:
- اهداف جراحی شما
- شرایط پزشکی، آلرژی‌های دارویی و درمان‌های پزشکی گذشته
- داروهای فعلی، ویتامین‌ها، مکمل‌های گیاهی، مصرف الکل، دخانیات و مواد مخدر
- جراحی‌های قبلی
جراح میکروجراح شما همچنین اقدامات زیر را انجام خواهد داد:
- ارزیابی وضعیت سلامت عمومی و هرگونه شرایط زمینه‌ای یا عوامل خطر
- گرفتن عکس
- بررسی گزینه‌های درمانی و توصیه درباره برنامه درمان
- گفت‌وگو درباره نتایج احتمالی روش میکروجراحی خاص و هرگونه خطر یا عارضه بالقوه
موفقیت و ایمنی عمل شما تا حد زیادی به صداقت کامل شما در طول مشاوره بستگی دارد. از شما سوالاتی درباره سلامت، خواسته‌ها و سبک زندگی‌تان پرسیده خواهد شد. درک کامل همه جنبه‌های روش میکروجراحی بسیار مهم است. برای کمک به این امر، فهرستی از سوالاتی که باید از جراح میکروجراح خود بپرسید آماده شده که می‌توانید آن را با خود به جلسه مشاوره ببرید. احساس اضطراب طبیعی است، چه به شکل هیجان باشد چه کمی استرس پیش از عمل. از بیان این احساسات با جراح پلاستیک خود خجالت نکشید.
از این چک‌لیست به عنوان راهنما در زمان مشاوره میکروجراحی استفاده کنید:
- آیا به‌طور تخصصی در زمینه جراحی پلاستیک آموزش دیده‌اید؟
- چه آموزش خاصی در زمینه تکنیک‌های میکروجراحی دیده‌اید؟
- چند سال آموزش در زمینه جراحی پلاستیک داشته‌اید؟
- آیا برای انجام این عمل، اجازه انجام آن در بیمارستان دارید؟ اگر بله، در کدام بیمارستان‌ها؟
- آیا من کاندید مناسبی برای این عمل هستم؟
- برای رسیدن به بهترین نتایج، چه انتظاری از من می‌رود؟
- این عمل را کجا و چگونه انجام خواهید داد؟
- چه تکنیک جراحی‌ای برای من توصیه می‌شود؟
- دوره نقاهت چه مدت خواهد بود و چه نوع کمکی در طول آن نیاز دارم؟
- خطرات و عوارض احتمالی این عمل چیست؟
- در صورت بروز عوارض، چگونه با آن‌ها برخورد خواهد شد؟
- نتایج عمل من در طول زمان چگونه خواهد بود؟
- اگر از نتیجه راضی نباشم، چه گزینه‌هایی دارم؟
- آیا عکس‌های قبل و بعد از بیماران این عمل را دارید؟ و چه نتایجی برای من قابل انتظار است؟
خطرات میکروجراحی چیست؟
جراح پلاستیک شما و یا کادر درمان خطرات مرتبط با این جراحی را به‌طور کامل برایتان توضیح خواهند داد. از شما خواسته می‌شود فرم‌های رضایت‌نامه را امضا کنید تا اطمینان حاصل شود که کاملاً از روند جراحی و هرگونه خطر یا عارضه احتمالی آگاهی دارید.
خطرات احتمالی میکروجراحی شامل، اما محدود به موارد زیر نیست:
- خطرات بیهوشی
- عدم تقارن
- خون‌ریزی
- ترومبوز وریدی عمقی، عوارض قلبی و ریوی
- مرگ بافت چربی در عمق پوست (نکروز چربی)
- تجمع مایع (سروما)
- هماتوم
- عفونت
- بی‌حسی یا سایر تغییرات در حس پوست
- درد مداوم
- ترمیم ضعیف برش‌ها
- احتمال نیاز به جراحی ترمیمی مجدد
- شل‌شدگی مجدد پوست
- تغییر رنگ پوست و یا تورم طولانی‌مدت
- از دست رفتن پوست یا نکروز بافتی
- نتیجه زیبایی نامطلوب
- اسکار نامطلوب
این خطرات و سایر موارد پیش از امضای رضایت‌نامه به‌طور کامل با شما بررسی خواهند شد. بسیار مهم است که تمام پرسش‌های خود را مستقیماً با جراح پلاستیک در میان بگذارید.
چگونه باید برای میکروجراحی آماده شوم؟
در آماده‌سازی برای میکروجراحی ممکن است از شما خواسته شود:
- آزمایش‌های آزمایشگاهی یا ارزیابی پزشکی انجام دهید؛
- داروهای خاصی را مصرف کرده یا داروهای فعلی خود را تنظیم کنید؛
- سیگار را ترک کنید؛
- از مصرف آسپرین، داروهای ضدالتهاب و مکمل‌های گیاهی خودداری کنید، چرا که ممکن است خطر خون‌ریزی را افزایش دهند.
میکروجراحی معمولاً در بیمارستان انجام می‌شود و اغلب با بیهوشی عمومی همراه است.
مراحل انجام میکروجراحی چیست؟
مرحله ۱ –بیهوشی
برای راحتی شما در طول جراحی، داروهایی تجویز می‌شود. میکروجراحی‌ها معمولاً به دلیل دقت بالا و زمان طولانی، تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شوند.
مرحله ۲ –برش جراحی
در انتقال بافت آزاد با میکروجراحی، یک محل دهنده (donor site) و یک محل گیرنده (recipient site) وجود دارد. ابتدا ممکن است محل گیرنده پس از برداشت سرطان یا بافت اسکار آماده‌سازی شود. رگ‌ها و اعصاب بسیار ریز در محل گیرنده با دقت جدا می‌شوند. پس از انتخاب محل دهنده مناسب، بافت بر اساس منبع خون خاص خود جدا می‌شود. سپس بافت از بدن جدا شده و رگ‌های خونی آن در محل گیرنده با استفاده از میکروسکوپ جراحی مجدداً متصل می‌شوند.
مرحله ۳ –بستن برش‌ها
بسته به شرایط و نوع عمل، ممکن است برش‌ها با بخیه‌های قابل جذب، بخیه‌های قابل برداشتن یا چسب پوستی بسته شوند.
مرحله ۴ –دیدن نتایج
نتایج میکروجراحی با گذشت زمان و کاهش تورم مشخص خواهند شد. نتیجه نهایی ممکن است تا چند ماه مشخص نشود.
در دوران نقاهت میکروجراحی چه انتظاری باید داشته باشم؟
پس از میکروجراحی، پانسمان یا باند روی محل برش‌ها گذاشته می‌شود. بانداژ کشی یا گن فشاری ممکن است برای کاهش تورم و حمایت از محل دهنده در طول بهبود مورد استفاده قرار گیرد. پایش دقیق جریان خون پس از میکروجراحی همیشه لازم است، ترجیحاً در محیط بیمارستان و توسط تیمی مجرب در مراقبت از بیماران میکروجراحی‌شده. پایش فلپ آزاد بسته به نوع عمل و ترجیح جراح متفاوت است.
لوله‌های کوچک و باریکی ممکن است موقتاً زیر پوست قرار داده شوند تا خون یا مایع اضافی را خارج کنند.
به شما دستورالعمل‌هایی دقیق داده خواهد شد، از جمله:
- چگونه از محل جراحی خود مراقبت کنید
- داروهایی که باید استفاده یا مصرف کنید برای کمک به بهبود و کاهش خطر عفونت
- نشانه‌هایی که باید در محل جراحی یا سلامت عمومی خود تحت نظر داشته باشید
- محدودیت‌های خاص فعالیت
- زمان مراجعه مجدد به جراح پلاستیک خود
حتماً سوالات مشخصی درباره دوران نقاهت خود از جراح پلاستیک بپرسید، از جمله:
- پس از پایان جراحی به کجا منتقل خواهم شد؟
- چه داروهایی پس از جراحی به من داده یا تجویز خواهد شد؟
- آیا پس از جراحی پانسمان یا باند خواهم داشت؟ چه زمانی برداشته می‌شوند؟
- آیا درن (لوله تخلیه) خواهم داشت؟ چه مدت؟
- چه زمانی می‌توانم حمام یا دوش بگیرم؟
- چه زمانی می‌توانم فعالیت‌های عادی و ورزش را از سر بگیرم؟
- چه زمانی باید برای پیگیری مراجعه کنم؟
بهبود تا چند هفته ادامه خواهد داشت، زیرا تورم به تدریج کاهش می‌یابد. دستورالعمل‌های جراح پلاستیک خود را با دقت دنبال کنید و در زمان‌های تعیین‌شده در مراجعات پیگیری شرکت کنید.
چه نتایجی باید پس از میکروجراحی انتظار داشته باشم؟
نتایج نهایی میکروجراحی ممکن است در ابتدا به دلیل تورم مشخص نباشند و به مرور زمان ظاهر شوند. پزشکی و جراحی علوم دقیقی نیستند، بنابراین نتایج بسته به نوع عملی که میکروجراحی در آن به‌کار رفته است، می‌توانند متفاوت باشند. با آن‌که پیشرفت‌های میکروجراحی می‌توانند در بازسازی و پیوند اعضا به معجزه نزدیک باشند، اما نتیجه نهایی به‌طور کامل قابل پیش‌بینی نیست. در برخی آسیب‌های تروماتیک، ممکن است امکان بازگرداندن کامل عملکرد طبیعی وجود نداشته باشد.
در برخی شرایط، رسیدن به نتایج بهینه تنها با یک عمل جراحی ممکن نیست و ممکن است نیاز به جراحی‌های بعدی باشد.
زمانی که به خانه بازمی‌گردید، اگر دچار تنگی نفس، درد قفسه سینه یا ضربان غیرعادی قلب شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. در صورت وقوع چنین عوارضی، ممکن است نیاز به بستری‌شدن و درمان‌های بیشتر داشته باشید. پیروی از دستورات پزشک کلید موفقیت عمل شماست. بسیار مهم است که در دوران بهبود، برش‌های جراحی تحت فشار زیاد، سایش یا حرکت قرار نگیرند. پزشک‌تان دستورالعمل‌های خاصی برای مراقبت از خود در اختیارتان قرار خواهد داد.
چگونه پزشک متخصص انتخاب کنیم؟
در انجام یک رویه یا پروسیجر زیبایی، چه جراحی و چه غیر جراحی، می‌توان انتخاب صحیح پزشک را مهم‌ترین عامل رضایت و موفقیت از آن پروسیجر زیبایی دانست. گاهی ممکن است ما تمایل به انجام یک رویه زیبایی داشته باشیم و با مراجعه به پزشک متخصص متوجه شویم که اصلاً گزینه مناسبی برای آن روش نیستیم.
احتمالاً در مسیر جستجو و انتخاب پروسیجر مورد نظرمان با نام چند پزشک آشنا خواهیم شد؛ باید اطلاعات مربوط به تخصص آن پزشکانِ محترم را فقط از طریق سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی استعلام بگیریم زیرا هنوز هیچ منبع رسمی دیگری در ایران وجود ندارد که به صورت صحیح تخصص‌های دقیق پزشکان محترم در آن ذکر شده باشد.
به یاد داشته باشیم که امن‌ترین محل برای استعلام تخصص درمانگران محترم از همین سامانه است. پروفایل‌های شبکه‌های اجتماعی و عناوین درج شده در آن‌ها، وب‌سایت‌ها و عناوین درج شده در آن‌ها، حتی در وب‌سایت زیست‌لاین و ... منبع جامع و مناسبی برای استعلام تخصص صحیح پزشکان نیستند. به عنوان مثال ممکن است ما در روندِ انتخاب پروسیجر زیباییمان متمایل شویم از فردی که پزشک زیبایی است کمک بگیریم اما زمانی که اطلاعات ایشان را در سازمان نظام پزشکی استعلام بگیریم عنوان دیگری را مشاهده کنیم؛ زیرا هنوز در ایران تخصصی به نام پزشک زیبایی وجود ندارد و عنوان پزشک زیبایی همسو با مدارک دانشگاهی نیست.
پس خواهشمندیم برای استعلام نام پزشک و تخصص ایشان به سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی مراجعه کنید.
مطالب این سایت صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای تشخیص، تجویز یا درمان پزشکی در نظر گرفته شود. برای مشکلات پزشکی، حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.
دیدگاه کاربران