لنف‌ادم چیست و جراحی لنف‌ادم چگونه است؟
لنف‌ادم شرایطی است که با تورم دردناک در اندام‌ها مشخص می‌شود و می‌توان آن را با گزینه‌های درمانی جراحی برطرف کرد.
این تورم زمانی رخ می‌دهد که غدد لنفاوی دیگر قادر به تسهیل تخلیه صحیح مایع لنفاوی از یک ناحیه از بدن نباشند. لنف‌ادم اولیه یک بیماری مادرزادی است؛ با این حال، در کشورهای توسعه‌یافته، لنف‌ادم ثانویه شایع‌ترین نوع لنف‌ادم به شمار می‌رود. این بیماری ممکن است بر اثر عفونت، ضربه یا شایع‌تر از همه، به‌دنبال درمان سرطان ایجاد شود.
چه عواملی باعث لنف‌ادم می‌شوند؟
لنف‌ادم در بیماران سرطانی
لنف‌ادم برخی افراد را که تحت درمان برای سرطان پستان، سرطان‌های زنان، ملانوم و سایر انواع سرطان پوست و سرطان‌های دستگاه ادراری قرار گرفته‌اند، تحت تأثیر قرار می‌دهد. لنف‌ادم ممکن است زندگی روزمره بازماندگان سرطان را تحت تأثیر قرار دهد و یادآوری دائمی بیماری باشد که برای آن مبارزه کرده‌اند. بروز علائم ممکن است با تأخیری به مدت چند ماه یا حتی چند سال پس از آسیب اولیه اتفاق بیفتد.
علائم لنف‌ادم
علائم متعددی بیماران مبتلا به لنف‌ادم را تحت تأثیر قرار می‌دهد که معمولاً با گذشت زمان بدتر می‌شوند:
- تورم اندام ناشی از مایع لنفاوی
- تغییر در کیفیت پوست مانند فیبروز پوستی
- حساسیت یا درد در اندام
- قرمزی متناوب اندام که به‌عنوان سلولیت شناخته می‌شود
- تجمع چربی اضافی در اندام
درمان لنف‌ادم
گزینه‌های درمان جراحی لنف‌ادم شامل روش‌های بای‌پس لنفاوی است که در آن عروق لنفاوی به سیستم وریدی بدن متصل و تخلیه می‌شوند و انتقال غدد لنفاوی با عروق خونی، که در آن غدد لنفاوی از بخشی از بدن برداشته و در ناحیه آسیب‌دیده پیوند زده می‌شوند تا یک سیستم از کار افتاده بازسازی شود. به محض تأیید تشخیص لنف‌ادم، درمان غیرجراحی در اسرع وقت آغاز می‌شود که شامل بالا نگه‌داشتن اندام، مراقبت از پوست، جوراب‌های الاستیک، فیزیوتراپی و دستگاه‌های فشاری پنوماتیک است. این درمان‌ها، اگرچه مفید هستند، می‌توانند برای بیماران سنگین و نیازمند تعهد مادام‌العمر باشند. جراحی لنف‌ادم ممکن است زمانی مناسب باشد که درمان‌های غیرجراحی برای کنترل علائم کافی نباشد.
چه کسی کاندید مناسب جراحی لنف‌ادم است؟
لنف‌ادم یک بیماری ناهمگن است و برنامه درمانی برای هر بیمار بر اساس مرحله بالینی لنف‌ادم و ملاحظات آناتومیک فردی تنظیم می‌شود. در طول مشاوره اولیه، جراح ممکن است اندازه‌گیری‌های استاندارد و تکرارشونده محیط اندام را انجام داده و شما را برای انجام آزمایش‌های تشخیصی تخصصی جهت کمک به برنامه‌ریزی جراحی ارجاع دهد.
پیش از شروع درمان جراحی، باید تمامی روش‌های درمان غیرجراحی از جمله استفاده صحیح از جوراب‌های فشاری، پایبندی به توصیه‌های فیزیوتراپی، ورزش و کاهش وزن به حداکثر رسانده شود. درمان فشرده کاهش احتقان یا CDT اساس مدیریت اولیه بیماران لنف‌ادم بوده است.
شما ممکن است کاندید جراحی لنف‌ادم باشید اگر:
- بتوانید با تشخیص و درمان خود به‌خوبی کنار بیایید؛
- بیماری‌ها یا مشکلات پزشکی دیگری نداشته باشید که ممکن است روند بهبود را مختل کند؛
- نگرش مثبت و اهداف واقع‌بینانه‌ای برای بازگرداندن اندام و تصویر بدنی خود داشته باشید؛
- تمام درمان‌های غیرجراحی لنف‌ادم را به حداکثر رسانده باشید.
اگرچه جراحی لنف‌ادم می‌تواند علائم آن را بهبود بخشد، نتایج بسیار متغیر هستند:
- خطوط برش قابل مشاهده همیشه روی اندام وجود خواهند داشت که بسته به نوع عمل متفاوت است؛
- برخی از تکنیک‌های جراحی باعث ایجاد خطوط برش در محل اهداکننده می‌شوند که معمولاً در نواحی کمتر در معرض دید بدن مانند گردن، شکم یا کشاله ران قرار دارند.
هزینه جراحی لنف ادم چقدر است؟
جراحی لنف ادم پس از درمان سرطان به‌عنوان یک اقدام بازسازنده در نظر گرفته می‌شود و باید تحت پوشش بیمه درمانی قرار گیرد. با این حال، ممکن است پوشش بیمه شما تنها بخشی از کل هزینه را پرداخت کند. حتماً پیش از هرگونه جراحی، با شرکت بیمه خود مشورت کنید.
هزینه‌های جراحی لنف ادم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- دستمزد جراح
- هزینه‌های بیمارستان یا مرکز جراحی
- هزینه‌های بیهوشی
- نسخه‌های دارویی
- پوشاک پس از جراحی
- آزمایش‌های پزشکی و تصویربرداری
هنگام انتخاب یک جراح پلاستیک دارای بورد تخصصی برای جراحی لنفاتیک، به یاد داشته باشید که تجربه جراح و احساس راحتی شما با او به‌اندازه هزینه نهایی جراحی اهمیت دارد.
در طول جلسه مشاوره جراحی لنف ادم چه انتظاری باید داشته باشم؟
در طول مشاوره جراحی لنف ادم، آماده باشید تا درباره موارد زیر صحبت کنید:
- اهداف جراحی شما
- شرایط پزشکی، حساسیت‌های دارویی و درمان‌های پزشکی که دریافت کرده‌اید
- داروهای فعلی، ویتامین‌ها، مکمل‌های گیاهی، مصرف الکل، دخانیات و مواد مخدر
- جراحی‌های پیشین
جراح پلاستیک شما همچنین:
- وضعیت کلی سلامت و هرگونه شرایط یا عوامل خطر از قبل موجود را ارزیابی می‌کند؛
- اندام‌های شما را از نظر کیفیت پوست، فیبروز بررسی کرده و اندازه‌گیری‌های محیطی انجام می‌دهد؛
- عکس‌برداری می‌کند؛
- گزینه‌های درمانی را با شما در میان گذاشته و یک برنامه درمانی پیشنهاد می‌دهد؛
- نتایج احتمالی جراحی لنف ادم و هرگونه خطر یا عارضه احتمالی را توضیح می‌دهد.
حتماً از جراح پلاستیک خود سؤال بپرسید. درک همه جنبه‌های نوع لنف ادم خود و درمان‌های احتمالی آن بسیار مهم است. برای کمک به شما، ما فهرستی از سؤالاتی که باید از جراح پلاستیک خود بپرسید تهیه کرده‌ایم تا در جلسه مشاوره همراه داشته باشید.
طبیعی است که پیش از عمل احساس اضطراب داشته باشید، چه این اضطراب ناشی از هیجان باشد و چه استرس پیش از جراحی. در بیان این احساسات با جراح پلاستیک خود تردید نکنید.
چه سؤالاتی باید از جراح پلاستیک درباره جراحی لنف ادم بپرسم؟
از این فهرست به‌عنوان راهنما در طول مشاوره جراحی لنف ادم استفاده کنید:
- آیا به‌طور تخصصی در زمینه جراحی پلاستیک آموزش دیده‌اید؟
- چند سال آموزش جراحی پلاستیک داشته‌اید؟
- آیا امتیاز انجام این عمل در بیمارستان را دارید؟ اگر بله، در کدام بیمارستان‌ها؟
- آیا من کاندید مناسبی برای این عمل هستم؟
- از من چه انتظاری می‌رود تا بهترین نتیجه را بگیرم؟
- کجا و چگونه عمل من انجام خواهد شد؟
- چه تکنیک جراحی برای من توصیه می‌شود؟
- چه مدت دوره بهبودی خواهم داشت و چه نوع کمکی در طول بهبود نیاز دارم؟
- خطرات و عوارض احتمالی این عمل چیست؟
- عوارض چگونه مدیریت می‌شوند؟
- اگر از نتیجه راضی نباشم، گزینه‌های من چیست؟
- آیا عکس‌های قبل و بعد از بیماران قبلی این عمل را دارید که بتوانم ببینم؟ و نتایج واقع‌بینانه برای من چه خواهد بود؟
خطرات جراحی لنف ادم چیست؟
خطرات احتمالی جراحی لنف ادم به نوع عمل بستگی دارد. این خطرات شامل، اما نه محدود به، موارد زیر هستند:
- خونریزی
- عفونت
- تجمع مایع
- بهبود ضعیف محل برش‌ها
- خطرات بیهوشی
همچنین باید بدانید که:
- جراحی فلپ (انتقال گره لنفاوی با عروق) خطر از دست دادن جزئی یا کامل فلپ و از دست دادن حس در محل دهنده و محل بازسازی را به همراه دارد.
- یک عارضه نادر انتقال گره لنفاوی با عروق، لنف ادم در محل دهنده است که ناشی از آسیب به گره‌های لنفاوی محل دهنده می‌باشد. امروزه تکنیک‌هایی مانند نقشه‌برداری لنفاوی معکوس برای کاهش این خطر استفاده می‌شوند.
جراحی من کجا انجام خواهد شد؟
جراحی لنف‌ادم اغلب در محیط بیمارستان انجام می‌شود و ممکن است شامل یک بستری کوتاه‌مدت در بیمارستان باشد. پزشک شما به‌احتمال زیاد از بیهوشی عمومی استفاده خواهد کرد. این تصمیمات بر اساس نیازهای روش جراحی خاص شما و با در نظر گرفتن ترجیحات شما و بهترین قضاوت پزشکتان اتخاذ می‌شوند.
چگونه باید برای جراحی لنف‌ادم آماده شوم؟
برای آماده شدن جهت جراحی لنف‌ادم، ممکن است از شما خواسته شود:
- انجام آزمایش‌های آزمایشگاهی یا یک ارزیابی پزشکی
- مصرف برخی داروها یا تنظیم داروهای فعلی شما
- انجام آزمایش‌های تشخیصی و تصویربرداری تخصصی مانند ICG لنفوگرافی
- ترک سیگار
- دستیابی به اهداف کاهش وزن
- خودداری از مصرف آسپرین، داروهای ضدالتهابی و مکمل‌های گیاهی، زیرا می‌توانند خطر خونریزی را افزایش دهند.
جراحی لنف‌ادم معمولاً در بیمارستان انجام می‌شود، ممکن است شامل یک بستری کوتاه‌مدت باشد و به‌طور معمول از بیهوشی عمومی استفاده می‌شود. برخی از روش‌های پیگیری (فالوآپ) ممکن است به‌صورت سرپایی انجام شوند و در این موارد از بی‌حسی موضعی همراه با آرام‌بخشی استفاده می‌شود. این تصمیمات بر اساس نیازهای روش جراحی خاص شما و با در نظر گرفتن ترجیحات شما و بهترین قضاوت پزشکتان اتخاذ می‌شوند.
چه گزینه‌هایی برای درمان لنف‌ادم وجود دارد؟
گزینه‌های جراحی برای درمان لنف‌ادم
آناستوموز لنفاتیک به وریدی (LVA)
آناستوموز لنفاتیک به وریدی یک روش بای‌پس است که مایع لنفاوی اضافی را به گردش خون وریدی درون بازو یا پا هدایت می‌کند. برش‌های کوچک و سطحی روی اندام ایجاد می‌شود و از میکروسکوپ جراحی قدرتمند برای شناسایی عروق لنفاوی کوچک زیر پوست استفاده می‌گردد. پس از شناسایی این عروق لنفاوی، آن‌ها به عروق خونی کوچک نزدیک (ونول‌ها) متصل می‌شوند. تا حد امکان تعداد زیادی اتصال لنفاتیک-وریدی ایجاد می‌شود تا تخلیه مایع تسهیل گردد. این روش اغلب به‌صورت سرپایی انجام می‌شود.
انتقال گره لنفاوی با عروق (VLNT)
در شرایطی که مخازن گره لنفاوی کار نمی‌کنند، مانند پس از برداشت گره‌های لنفاوی یا پرتودرمانی، انتقال گره لنفاوی با عروق می‌تواند تخلیه لنفاوی را بهبود دهد. گره‌های لنفاوی اهداکننده می‌توانند از بخش‌های مختلف بدن مانند پایین شکم یا گردن برداشت شوند. این روش معمولاً از تکنیک‌های میکروجراحی برای انتقال گره‌های لنفاوی و بافت چربی همراه با منبع خون‌رسانی آن‌ها استفاده می‌کند. این جراحی معمولاً نیاز به چند روز بستری در بیمارستان دارد.
زنانی که به دنبال بازسازی همزمان پستان و درمان لنف‌ادم بازو ناشی از سرطان پستان هستند، ممکن است کاندید بازسازی پستان با استفاده از فلپ‌های پایین شکم (مانند فلپ DIEP) همراه با گره‌های لنفاوی متصل باشند.
روش‌های برداشت بافت (Ablative procedures)
هدف روش‌های برداشت بافت، حذف پوست و بافت نرم اضافی برای کاهش حجم و تسهیل بهداشت فردی است. این جراحی‌ها معمولاً برای بیماران مبتلا به لنف‌ادم در مراحل پیشرفته با فیبروز و نفوذ چربی قابل توجه استفاده می‌شوند. حذف پوست اضافی با این روش ممکن است به بیش از یک جراحی نیاز داشته باشد. در سال‌های اخیر، لیپوساکشن با موفقیت برای درمان بیماران مبتلا به لنف‌ادم پیشرفته با چربی اضافی که کاندید مناسبی برای آناستوموز لنفاتیک-وریدی یا انتقال گره لنفاوی نیستند، به کار گرفته شده است. باید توجه داشت که بیماران باید متعهد به استفاده مادام‌العمر از پوشش‌های فشاری باشند تا اثرات لیپوساکشن حفظ شود.
بیهوشی
برای راحتی شما در طول عمل جراحی، داروهایی تجویز می‌شوند. انتخاب‌ها شامل آرام‌بخشی وریدی و بیهوشی عمومی است. پزشک بهترین گزینه را برای شما توصیه خواهد کرد.
چه انتظاری از دوران نقاهت پس از جراحی لنف‌ادم باید داشته باشم؟
پس از جراحی لنف‌ادم، ممکن است گاز یا بانداژ روی برش‌های جراحی شما قرار داده شود. یک لوله کوچک و نازک ممکن است به‌طور موقت زیر پوست قرار داده شود تا خون یا مایع اضافی را پس از روش‌های فلپ تخلیه کند.
به شما دستورالعمل‌های مشخصی داده خواهد شد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- نحوه مراقبت از محل یا محل‌های جراحی پس از عمل
- داروهایی برای استفاده موضعی یا خوراکی جهت کمک به بهبود و کاهش خطر عفونت
- علائم و موارد خاصی که باید در محل جراحی یا سلامت عمومی خود به آن‌ها توجه کنید؛
- زمان مراجعه بعدی به جراح پلاستیک خود
حتماً از جراح پلاستیک خود سؤالات مشخصی درباره آنچه می‌توانید در دوران نقاهت فردی خود انتظار داشته باشید بپرسید، مانند:
- پس از پایان جراحی به کجا منتقل خواهم شد؟
- پس از جراحی چه داروهایی به من داده یا تجویز خواهد شد؟
- آیا پس از جراحی پانسمان یا بانداژ خواهم داشت؟ چه زمانی برداشته می‌شوند؟
- آیا درن (لوله تخلیه) خواهم داشت؟ برای چه مدت؟
- چه زمانی می‌توانم حمام یا دوش بگیرم؟
- چه زمانی می‌توانم فعالیت‌ها و ورزش‌های معمول خود را از سر بگیرم؟
- چه زمانی می‌توانم درمان‌های غیرجراحی لنف‌ادم را از سر بگیرم؟
- چه زمانی باید برای مراقبت‌های بعدی مراجعه کنم؟
بهبود برای چندین هفته ادامه خواهد داشت، در حالی که تورم کاهش می‌یابد. به دستورالعمل‌های جراح پلاستیک خود ادامه دهید و در ویزیت‌های پیگیری طبق برنامه حضور داشته باشید.
چه نتایجی باید پس از جراحی لنف‌ادم انتظار داشته باشم؟
نتایج بلندمدت جراحی لنف‌ادم می‌تواند به کاهش اثرات جسمی و عاطفی این بیماری کمک کند. بسیاری از بیماران در طی چند ماه پس از جراحی، کاهش در محیط یا حجم اندام را تجربه می‌کنند. علاوه بر این، سایر علائم مانند احساس سفتی و سنگینی اندام ممکن است پس از جراحی بهبود یابد. پس از جراحی، توصیه می‌شود درمان‌های غیرجراحی به‌صورت فعال ادامه یابد تا بهترین نتایج حفظ شود، این امر بسته به نوع روش انجام‌شده متفاوت است. اگر لنف‌ادم بهبود پیدا کند، بیماران می‌توانند به تدریج وابستگی خود به روش‌های غیرجراحی را کاهش دهند. در صورتی که لنف‌ادم بدتر شود، می‌توان مداخلات جراحی بیشتری را در نظر گرفت.
هنگامی که به خانه می‌روید اگر دچار تنگی نفس، درد قفسه سینه یا ضربان قلب غیرعادی شدید، فوراً به دنبال مراقبت پزشکی باشید. در صورت بروز هر یک از این عوارض، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان و درمان‌های اضافی داشته باشید.
پزشکی و جراحی یک علم دقیق نیست. اگرچه انتظار می‌رود نتایج خوبی به دست آید، اما هیچ تضمینی وجود ندارد. در برخی شرایط، ممکن است دستیابی به نتایج مطلوب تنها با یک عمل جراحی ممکن نباشد و به جراحی‌های تکمیلی نیاز باشد. پیروی از دستورالعمل‌های پزشک، کلید موفقیت جراحی شماست. مهم است که برش‌های جراحی در طول دوران بهبودی در معرض نیروی بیش‌ازحد، ساییدگی یا حرکت قرار نگیرند. پزشک شما دستورالعمل‌های خاصی درباره نحوه مراقبت از خود ارائه خواهد داد.
چگونه پزشک متخصص انتخاب کنیم؟
در انجام یک رویه یا پروسیجر زیبایی، چه جراحی و چه غیر جراحی، می‌توان انتخاب صحیح پزشک را مهم‌ترین عامل رضایت و موفقیت از آن پروسیجر زیبایی دانست. گاهی ممکن است ما تمایل به انجام یک رویه زیبایی داشته باشیم و با مراجعه به پزشک متخصص متوجه شویم که اصلاً گزینه مناسبی برای آن روش نیستیم.
احتمالاً در مسیر جستجو و انتخاب پروسیجر مورد نظرمان با نام چند پزشک آشنا خواهیم شد؛ باید اطلاعات مربوط به تخصص آن پزشکانِ محترم را فقط از طریق سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی استعلام بگیریم زیرا هنوز هیچ منبع رسمی دیگری در ایران وجود ندارد که به صورت صحیح تخصص‌های دقیق پزشکان محترم در آن ذکر شده باشد.
به یاد داشته باشیم که امن‌ترین محل برای استعلام تخصص درمانگران محترم از همین سامانه است. پروفایل‌های شبکه‌های اجتماعی و عناوین درج شده در آن‌ها، وب‌سایت‌ها و عناوین درج شده در آن‌ها، حتی در وب‌سایت زیست‌لاین و ... منبع جامع و مناسبی برای استعلام تخصص صحیح پزشکان نیستند. به عنوان مثال ممکن است ما در روندِ انتخاب پروسیجر زیباییمان متمایل شویم از فردی که پزشک زیبایی است کمک بگیریم اما زمانی که اطلاعات ایشان را در سازمان نظام پزشکی استعلام بگیریم عنوان دیگری را مشاهده کنیم؛ زیرا هنوز در ایران تخصصی به نام پزشک زیبایی وجود ندارد و عنوان پزشک زیبایی همسو با مدارک دانشگاهی نیست.
پس خواهشمندیم برای استعلام نام پزشک و تخصص ایشان به سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی مراجعه کنید.
مطالب این سایت صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای تشخیص، تجویز یا درمان پزشکی در نظر گرفته شود. برای مشکلات پزشکی، حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.
_thumbnail.jpg)
دیدگاه کاربران