تزریقهای ناموفق بوتاکس میتوانند خطرناک باشند؛ برخی استرالیاییها نمیدانند چه چیزی دریافت میکنند.

ناظران رسیدگی به شکایات حوزه سلامت اعلام کردهاند که دستکم دو فرد بینام در سیدنی که ظاهراً خود را به عنوان پزشک معرفی کردهاند، تحت تحقیقات قرار دارند؛ . اما در پشت دوربین، ظن آن میرود که آنان بخشی از جمعیت رو به افزایش آرایشگرانی باشند که خود را بهعنوان پزشک جا زدهاند و تزریقهای ضدچروک، فیلر و مواد چربیسوز بالقوه خطرناک را در مکانهای غیرمجاز در سراسر استرالیا انجام میدهند.
کمیسیون رسیدگی به شکایات حوزه سلامت نیو ساوت ولز (HCCC) تأیید کرده است که دستکم دو نفر از این افراد تحت تحقیق بهدلیل ادعاهایی مبنی بر اینکه آنان بدون داشتن صلاحیت قانونی اقدام به تزریقهای زیبایی کردهاند هستند و خدمات خود را بهصورت آنلاین تبلیغ میکردهاند. نام این افراد بهصورت عمومی اعلام نشده است.
در پروندهای جداگانه، وقتی سه زن پس از دریافت درمانهای ضدچروک خانگی در محله گیلدفورد در سیدنی در ماه ژانویه بستری شدند – که یکی از آنها در بخش مراقبتهای ویژه قرار گرفت – وزارت بهداشت نیو ساوت ولز پیامی فوری صادر کرد: استفاده از افراد فاقد مجوز برای تزریقهای زیبایی با خطرات جدی، و در موارد نادر، کشنده همراه است.
کمیسیون HCCC هشدار عمومی صادر کرد و زنی به نام نورصفیظا بنتی زکریا را نام برد، که طبق ادعاها بهطور غیرقانونی سم بوتولینوم (بوتاکس) و سایر مواد تزریقی را بدون نظارت پزشکی تزریق میکرده است. بنا بر ادعای کمیسیون، او خدمات خود را از طریق واتساپ تبلیغ میکرده و در ماه ژانویه به خانهای در سیدنی رفته و دستکم به سه نفر موادی را که ادعا میکرد سم بوتولینوم است، تزریق کرده است.
در تاریخ ۳۰ ژانویه، کمیسیون یک دستور موقت هشتهفتهای صادر کرد تا «برای محافظت از سلامت عمومی» زکریا را، بهعنوان فردی فاقد مجوز حرفهای، از ارائه یا تبلیغ هرگونه خدمات سلامت، از جمله اقدامات زیبایی، در ایالتهای نیو ساوت ولز و ویکتوریا منع کند، در حالی که تحقیقات در این زمینه ادامه دارد.
با آنکه سم بوتولینوم – ماده فعال در درمانهای ضدچروک ثبتشده توسط سازمان کالاهای درمانی (TGA) و شناختهشده با برندهایی چون Botox، Dysport، Xeomin، Letybo و Nuceivaبسیار محبوب شده است، استفاده از آن همچنان بهشدت توسط TGA، سازمان تنظیم مقررات حرفهای سلامت استرالیا (Ahpra) و وزارتخانههای بهداشت ایالتی کنترل میشود.
دکتر ویوک ارانکی، مدیرعامل کلینیک Cosmetique که در سراسر استرالیا شعبه دارد، میگوید: «سم بوتولینوم یک نوروتوکسین قوی است و باید با دقت بالا و توسط افراد آموزشدیده تزریق شود. مصرف بیش از حد آن میتواند منجر به مشکلات تنفسی، فلج عضلانی و در موارد شدید، مرگ شود.»
در استرالیا، اغلب داروهای تزریقی زیبایی در رده داروهای سطح ۴ قرار میگیرند و باید توسط پزشک، دندانپزشک یا پرستار متخصص تجویز شوند و توسط افراد مجاز- معمولاً پزشکان، پرستاران آموزشدیده ویژه و دندانپزشکان- تزریق گردند.
بهطور کلی، این نظام مقرراتی «بسیار بسیار خوب» عمل میکند، به گفتهی دکتر جان فلین، رئیس پیشین کالج استرالیایی جراحی و پزشکی زیبایی.
قیمت این خدمات – حدود ۷۰۰ دلار برای درمان ضدچروک صورت در سیدنی – نشاندهنده سختگیری قانونی آن است، اما این موضوع هیچگاه از محبوبیت این درمانها نکاست. طبق آمار صنعتی منتشرشده از سوی Ahpra، استرالیاییها در مجموع بیش از یک میلیارد دلار در سال صرف اقدامات غیرجراحی میکنند. تحقیقات Grand View Research ارزش بازار تزریقهای صورت در استرالیا را در سال ۲۰۲۳ حدود ۴.۱ میلیارد دلار برآورد کرده و پیشبینی کرده است که این رقم از سال ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۰ سالانه نزدیک به ۲۰٪ رشد داشته باشد.
اکثریت این اقدامات با موفقیت انجام میشود، اما «همواره یک گروه کوچک در حاشیه فعالیت میکنند که بیشتر عوارض در همانجا رخ میدهد و وقتی عارضهای رخ دهد، بسیار شدید خواهد بود»، فلین بهطور کلی میگوید.
راهنماییهای Ahpra تصریح میکند که اقدامات غیرجراحی زیبایی باید در «محیطی انجام شود که با سطح ریسک مربوط به آن اقدام و پروفایل ریسک بیمار متناسب باشد. این مراکز باید بهدرستی تجهیز و پرسنل لازم برای مدیریت عوارض احتمالی و اورژانسها را داشته باشند.»
اداره کالاهای درمانی استرالیا (TGA)اعلام کرده است که «مطابق قانون، لازم است کلینیکهای تزریق زیبایی دارای مجوز باشند» و همچنین هشدار داده که «اقدامات غیرقانونی اغلب در سالنهای زیبایی، خانههای مسکونی و اتاقهای هتل انجام میشوند.»
با این حال، به گفتهی دکتر ارانکی: «مردم جذب اپراتورهایی میشوند که از خانه کار میکنند، چون فکر میکنند این روش ارزان و راحت است.»
از زمانی که بوتاکس در سال ۱۹۹۹ در لیست داروهای تأییدشده TGA قرار گرفت، این دارو بارها تقلید شده، زیرقیمت فروخته شده و بهصورت غیرقانونی عرضه و تزریق شده است. برخی کارشناسان بر این باورند که انگیزه اصلی در این تخلفات، اغلب مالی است. دکتر فلین درباره محصولات ثبتنشده و ارائهدهندگان بیصلاحیتی که در محلهای فاقد مجوز فعالیت میکنند، میگوید: «این مسئله چیزی نیست که ناگهان در اینجا به وجود آمده باشد.» آنچه تغییر کرده، دسترسی سریع و آسان به این محصولات و بازار آنها از طریق شبکههای اجتماعی است.
محصولات ثبتنشدهای مانند Hyamaxو Botuluxبهراحتی در اینترنت یافت میشوند. خبرگزاری گاردین استرالیا موارد متعددی را شناسایی کرده که در آنها تلاش شده بود این محصولات مستقیماً از خارج کشور به کاربران اینستاگرام فروخته شوند.
در سالهای ۲۰۲۳-۲۰۲۴، اداره TGA بیش از ۹۹ گزارش از نیروی مرزی استرالیا (Australian Border Force) دریافت کرد که طی آنها مواد تزریقی زیبایی هنگام ورود به کشور توقیف شده بودند. یک سخنگوی این اداره گفت جلوگیری از واردات غیرقانونی داروهای تأییدنشده و پرخطر «اولویت» این سازمان است، با این حال اغلب منشأ این محصولات مشخص نیست.
به گفتهی دکتر لیلی ورتیک، رئیس انجمن جراحان زیبایی استرالیا، محل ساخت و شرایط نگهداری داروهای کلاس ۴ اهمیت زیادی دارد: «در یک محصول تنظیمنشده، ممکن است هر چیزی وجود داشته باشد – دوز متفاوت، ترکیبی از داروها یا حتی داروهایی که پردازش نشدهاند و حاوی اجزای غیر درمانی یا مضر هستند».
تعداد شکایات ارسالشده به کمیسیون رسیدگی به شکایات سلامت (HCCC) در سال ۲۰۲۳-۲۰۲۴ نسبت به سال پیش دو برابر شده است؛ از جمله ۲۱ گزارش درباره «درمانگران زیبایی» یعنی افرادی فاقد مجوز حرفهای. سخنگوی کمیسیون گفت این نهاد در ده ماه گذشته چهار هشدار جدی بهداشت عمومی درباره ارائه خدمات زیبایی صادر کرده، که دلیل آن افزایش شکایات درباره افراد فاقد مجوز بوده است.
کمیسیون معتقد است موارد گزارشنشده زیادند و برخی مشتریان حتی نمیدانند تحت درمان افراد غیرمجاز قرار دارند؛ جعل مدارک تحصیلی در اتاقهای درمان غیرمعمول نیست. توصیه این نهاد برای تأیید صلاحیت یک تزریقکننده، بررسی نام وی در پایگاه داده سازمان Ahpra پیش از دریافت درمان است.
از تاریخ ۵ سپتامبر ۲۰۲۲، Ahpra تعداد ۲۸۳ گزارش درباره درمانهای غیرجراحی زیبایی بررسی کرده که ۱۸ مورد به اقدام نظارتی منجر شدهاند. در همین بازه زمانی، بیش از ۱۴۰۰ تماس با خط ویژه جراحی زیبایی این سازمان – که پس از بررسی مستقل در سال ۲۰۲۲ برای گزارش تخلفات راهاندازی شد – برقرار شده است.
فلین میگوید: «این مسئله اکنون به شکل یک درمان زیبایی دیده میشود، در حالی که در واقع یک اقدام پزشکی است. حتی فقط وارد کردن سوزن به پوست و تزریق یک ماده زیستی به هر شکلی، طبق هر تعریفی، یک عمل پزشکی محسوب میشود.»
یک پرستار مجاز در سیدنی به نام آدام (نام واقعی او نیست) میگوید از دو تزریقکننده غیرمجاز اطلاع دارد که خدمات زیبایی را از طریق واتساپ، اسنپچت و تیکتاک تبلیغ میکنند. او ادعا میکند هر دو نفر به مشتریانی تزریق کردهاند که پس از بروز مشکلات، به او مراجعه کردهاند تا درمانهای ناموفق را اصلاح کند.
او درباره یکی از این افراد میگوید: «[او] خود را جای پزشک جا زده و به باسن، صورت، نخهای لیفت، بوتاکس، مواد چربیسوز – همهچیز – تزریق انجام داده.»
آدام ادامه میدهد: «من هرگز به کسی در ناحیه باسن تزریق نمیکنم»، چراکه خطر بالقوه مرگبار آمبولی ریوی وجود دارد. او میگوید: «حتی با سالها آموزش من، هرگز چنین کاری نمیکنم – آنجا پر از رگ و شریان است.»
با وجود افزایش نظارت بر بخش زیبایی، آدام میگوید مشکل تزریقهای غیرمجاز در خانه در حال بدتر شدن است، چون هزینه زندگی بالا رفته و محصولات ارزانقیمت آنلاین در دسترستر شدهاند. او نگران است که افراد خاطی برای فرار از تحقیق «زیرزمینی» شوند.
او میگوید یکی از این افراد بابت فیلر لب ۳۵۰ دلار دریافت میکند – یعنی تقریباً نصف نرخ بازار در کلینیکهای مجاز – و ادعا میکند آن فرد «مشتریهای بسیار زیادی» دارد.
او میگوید: «اینجا پر است از اینجور آدمهای بیقانون، که هر کاری دلشان بخواهد انجام میدهند.»