درنهای جراحی چیست و چرا بعد از برخی جراحیها به آن نیاز داریم؟
درنهای جراحی مایعات بدن را از محل جراحی (زخم) به خارج از بدن هدایت میکنند. این کار از تجمع مایعات در زخم جلوگیری کرده و باعث میشود سریعتر بعد از جراحی بهبود پیدا کنید. این درنها شامل سیستمهای باز مانند درن پنروز و سیستمهای بسته با مکش مانند درنهای جکسن-پرت (JP) و هموواک هستند.
درن جراحی وسیلهای است که پس از عمل جراحی، مایع را از محل زخم دور میکند. پس از جراحی، ناحیهای که در آن عمل انجام شده است برای بهبود، سلولهایی را دفع کرده و مایعات بدن از آن خارج میشود. قرار دادن درن جراحی از تجمع این مایعات جلوگیری کرده و ممکن است به پیشگیری از عوارض کمک کند. خارج شدن این مایعات از زخم میتواند روند بهبودی را تسریع کند و اگر بهدرستی از درن مراقبت شود، میتواند خطر عفونت را نیز کاهش دهد.
بخشی از داشتن درن شامل ثبت میزان مایعی است که هر روز از زخم خارج میشود و همچنین ظاهر آن. این اطلاعات به جراح شما نشان میدهد روند ترمیم چگونه پیش میرود و میتواند به تصمیمگیری درباره زمان خارج کردن درن کمک کند. این اطلاعات همچنین میتواند نشانهای از یک عارضه مانند عفونت یا نشت باشد.
استفاده از درن ممکن است احساس عجیبی ایجاد کند یا ناراحتکننده باشد. مدتی طول میکشد تا به آن عادت کنید. اما به یاد داشته باشید که این وسیله بخش مهمی از روند بهبودی شماست و موقتی است. حتی اگر اکنون چنین احساس نکنید، وجود درن میتواند سرعت بهبودی شما را افزایش دهد.
چه زمانی به درن جراحی نیاز دارید؟
جراحان پس از انواع مختلف جراحیها، درن قرار میدهند. بسته به نوع عمل، ممکن است برای موارد زیر به درن نیاز داشته باشید:
- جلوگیری از تجمع مایع درون زخم
- تخلیه چرک یا مایع عفونی
- پیشگیری از تشکیل هماتوم (تجمع خون)
- پیشگیری از تشکیل سروما (تجمع مایع شفاف)
ارائهدهنده خدمات درمانی، درن را زمانی که شما در بیهوشی هستید قرار میدهد، بنابراین هنگام قرارگیری درن هیچ دردی احساس نمیکنید.
درنهای جراحی چگونه کار میکنند؟
تمام درنها مایعات زخم مانند خون یا لنف را از بدن خارج میکنند. نحوه انجام این کار به نوع درن بستگی دارد:
- سیستمهای باز از یک لوله باز در انتها استفاده میکنند تا مایع را از زخم به روی گاز قرارگرفته روی پوست تخلیه کنند. نیروی جاذبه مایع را از زخم، از طریق لوله و روی گاز هدایت میکند. درن پنروز یک سیستم باز است.
- سیستمهای بسته (دارای مکش) یک انتهای باز دارند که داخل زخم قرار میگیرد و یک انتهای بسته در خارج از بدن که مایعات را جمعآوری میکند. فشردن بخش بیرونی باعث ایجاد فشار هوا میشود که مایع را به داخل مخزن میکشد. درنهای جکسن-پرت (JP) و هموواک سیستمهای بسته هستند.
انواع درنهای جراحی چگونه است؟
درنهای جراحی مدلها و برندهای مختلفی دارند، اما بیشتر جراحان از سه نوع اصلی استفاده میکنند:
- درن جکسون-پرات : لولهای انعطافپذیر و بلند که در انتهای آن یک مخزن گِرد و فشردهشونده شبیه لیمو قرار دارد. انتهای باز لوله داخل زخم قرار میگیرد و مخزن در خارج از بدن قرار دارد. وقتی مخزن فشرده میشود، مایعات زخم را بیرون میکشد. درن جکسون-پرات رایجترین نوع درن جراحی است.
- درن پنروز: لولهای نرم و انعطافپذیر با دو انتهای باز. یکی از انتها داخل زخم قرار میگیرد و اجازه میدهد مایع وارد آن شود. انتهای دیگر از زخم بیرون میآید تا مایع تخلیه شود. گاز قرارگرفته روی پوست، مایع را جذب میکند.
- درن هموواک: مشابه درن جکسون-پرات عمل میکند، اما به جای مخزن گِرد، یک مخزن استوانهای فشردهشونده دارد. ظرفیت آن معمولاً از جکسن-پرت بیشتر است.
عوارض احتمالی درنهای جراحی چیست؟
فواید داشتن درن بیش از خطرات احتمالی آن است، اما برخی مشکلات ممکن است رخ دهند:
- خطر عفونت
- قرمزی یا خارش در محل ورود لوله
- احتمال افتادن، نشت یا انسداد درن
پاکیزه نگه داشتن محل و پیروی دقیق از دستورالعملهای مراقبتی میتواند از بیشتر این مشکلات پیشگیری کند. در صورت داشتن هرگونه سؤال درباره مراقبت از درن، با ارائهدهنده خدمات درمانی خود تماس بگیرید.
چگونه از درن خود مراقبت کنم؟
تیم درمانی دستورالعملهای مشخصی درباره مراقبت از زخم و درن به شما ارائه میدهد. جزئیات این مراقبتها به نوع جراحی و نوع درنی که دارید بستگی دارد. دستورالعملها را دقیقاً دنبال کنید. به طور کلی، مراقبت از درن شامل تمیز نگه داشتن و جلوگیری از عفونت است. لازم است پانسمان را مرتب تعویض کنید و درنهای سیستم بسته را تخلیه نمایید. همچنین باید اطلاعات مربوط به میزان و نوع مایعات را ثبت کنید.
تعویض پانسمان در سیستمهای درن باز
براساس توصیه پزشک، بهطور منظم پانسمان (معمولاً گاز) را تعویض کنید و زخم را تمیز نگه دارید. بهتر است این کار را کنار سینک انجام دهید تا بتوانید دستها را بشویید. همیشه قبل از دست زدن به پانسمان یا زخم، دستها باید تمیز باشند.
- دستان خود را کاملاً بشویید (یا از محلول الکلی استفاده کنید). شیر آب را با حوله ببندید.
- پانسمان قبلی را بردارید و دور بیندازید.
- دوباره دستها را بشویید و دستکش غیر استریل بپوشید.
- زخم را به آرامی با آب و صابون یا محلول شستوشوی زخم تمیز کنید. با حوله تمیز خشک کنید.
- پانسمان جدید را روی زخم قرار دهید. روش دقیق بسته به نوع درن متفاوت است.
تخلیه درنهای سیستم بسته
هرچه مخزن درنهای سیستم بسته پرتر شود، قدرت کشش آنها کمتر میشود. بنابراین لازم است مرتب آن را تخلیه کنید. هر زمان مخزن تقریباً نصف حجمش پر شد، باید آن را خالی کنید.
- دستان خود را کاملاً بشویید.
- با دست غیر غالب، لوله درن را به اندازه یک بند انگشت بالاتر از محل ورود لوله به زخم نگه دارید. این کار مانع کشیده شدن لوله در مرحله بعد میشود.
- با دست غالب، بخش زیر انگشت دیگر را فشار دهید و مایع داخل لوله را به سمت مخزن هدایت کنید.
- درپوش مخزن را بردارید و مایع را داخل پیمانه اندازهگیری خالی کنید.
- هنگامی که مخزن کاملاً خالی شد، آن را فشار دهید و همزمان درپوش را ببندید. این عمل باعث ایجاد مکش برای خارج کردن مایع از زخم میشود.
ثبت اطلاعات مایع خروجی (رنگ و مقدار)
باید اطلاعات مربوط به مایعات خروجی را ثبت کنید، از جمله ظاهر آن. رنگ مایع زخم در روند ترمیم تغییر میکند. این تغییر رنگ نشانه بهبود است و از مراحل زیر عبور میکند:
- قرمز تیره (عمدتاً خون)
- قرمز روشنتر یا صورتی (ترکیبی از خون و مایع شفاف)
- زرد کمرنگ (شبیه رنگ کاه) یا شفاف (عمدتاً مایع شفاف)
شما همچنین باید مقدار مایعی را که از دست دادهاید ثبت کنید. کاهش تدریجی میزان مایع خروجی در هر روز نشانه بهبودی است.
- برای درن پنروز: زمان تعویض پانسمان و میزان اشباع گاز را ثبت کنید.
- برای درن JP یا هموواک: زمان تخلیه درن و مقدار مایعی را که در مخزن جمعآوری بوده یادداشت کنید. به پیمانه اندازهگیری که مایع را در آن خالی کردهاید مراجعه کنید.
درنهای جراحی باید چه مدت باقی بمانند؟
این موضوع به نوع جراحی، میزان مایعات خروجی و سایر عوامل بستگی دارد. برخی افراد ۲۴ ساعت یا کمتر از درن استفاده میکنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است تا پنج هفته به درن نیاز داشته باشند. با بهبود زخم، میزان مایع خروجی باید بهتدریج کاهش یابد. ثبت میزان مایع خروجی به جراح کمک میکند تا بداند چه زمانی برداشتن درن ایمن است. پیش از ترک بیمارستان، از ارائهدهنده خدمات درمانی خود بپرسید که احتمالاً چه مدت به درن نیاز خواهید داشت.
خارج کردن درن جراحی چگونه است؟
ممکن است هنگام خارج کردن درن کمی ناراحتی یا احساس کشیدگی داشته باشید. مراحل کلی خارج کردن درن به این صورت است:
- ارائهدهنده خدمات درمانی ناحیه را با ماده ضدعفونیکننده تمیز میکند.
- بخیهای که درن را در جای خود نگه داشته است را میبُرد.
- لوله را به آرامی بیرون میکشد. ممکن است هنگام این کار، احساس کشیده شدن یا فشار داشته باشید.
- در پایان، ناحیه را با پانسمان میپوشانند تا از هرگونه خونریزی احتمالی جلوگیری شود.
در محل ورود درن یک سوراخ کوچک روی پوست باقی میماند. ممکن است چند هفته طول بکشد تا کاملاً بهبود یابد و احتمال دارد یک اسکار کوچک باقی بماند.
چه زمانی باید با ارائهدهنده خدمات درمانی تماس بگیرم؟
اگر نشانههای عفونت را مشاهده کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید، از جمله:
- تب 100.4 درجه فارنهایت (38 درجه سانتیگراد) یا بیشتر
- قرمزی، تورم، گرمی یا افزایش درد در محل زخم
- رگههای قرمز منشأ گرفته از محل زخم
- ترشح بدبو، سبز یا غلیظ از محل
همچنین اگر درن کار نکند یا نشانههای یک عارضه وجود داشته باشد، تماس بگیرید. در این موارد با ارائهدهنده خود تماس بگیرید:
- شل شدن بخیهها
- خارج شدن لوله از زخم
- افزایش مایع خروجی به مدت دو روز متوالی (این مقدار باید کاهش یابد)
- بازگشت رنگ مایع به قرمز پس از اینکه صورتی، زرد کمرنگ یا شفاف شده بود (نشانه خونریزی)
- خروج مایع از محل برش جراحی (در درنهای سیستم بسته)
- توقف ناگهانی مکش و تخلیه مایع توسط درن (در درنهای سیستم بسته)
اگر مطمئن نیستید که بهدرستی از زخم یا درن مراقبت میکنید، تماس بگیرید. پرسیدن همیشه بهتر از بهخطر انداختن سلامت و ایجاد عفونت است.
یادداشت
اگرچه وجود درن ممکن است گاهی ناراحتکننده یا مزاحم به نظر برسد، اما شما را یک قدم به بهبودی کامل نزدیکتر میکند. تیم درمانی قبل از ترک بیمارستان نحوه مراقبت از درن را برای شما توضیح خواهد داد. در هنگام آموزش، هر سؤالی دارید بدون تردید بپرسید. پس از بازگشت به خانه، مراقبت منظم از زخم و درن را بخشی از روال روزانه خود قرار دهید. یادداشتبرداری دقیق از مایعات خروجی برای ارائه به پزشک بسیار مهم است.
مطالب این سایت صرفاً جهت اطلاعرسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای تشخیص، تجویز یا درمان پزشکی در نظر گرفته شود. برای مشکلات پزشکی، حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.
