سروما چیست و چرا یکی از عوارض شایع بعد از جراحی‌ها است؟
سرومای نوعی تجمع مایع شفاف در داخل بدن است و این وضعیت بیشتر پس از جراحی رخ می‌دهد. سرومای معمولاً خطرناک نیست، اما می‌تواند باعث درد و ناراحتی شود. اگر دچار سرومای هستید، پزشک یا ارائه‌دهنده مراقبت می‌تواند به شما توصیه یا کمک کند.
سروما می‌تواند در یک اندام، بافت یا حفره بدن ایجاد شود. پس از جراحی، ممکن است مایع وارد محل جراحی به‌ویژه اگر یک حفره باشد شود. این مایع بخشی از فرآیند طبیعی ترمیم بدن است که با شروع بهبود بافت‌های آسیب‌دیده شکل می‌گیرد. زمانی که هر نوع آسیبی، از جمله آسیب ناشی از جراحی، به بافت وارد می‌شود، بدن با التهاب واکنش نشان می‌دهد و همین التهاب باعث تجمع اصلی مایع می‌شود.
بعد از جراحی، بسیاری از افراد با استفاده از دستگاهی مانند درن برای خارج کردن مایع اضافی درمان می‌شوند. ایجاد سرومای ممکن است پس از خارج شدن درن رخ دهد. معمولاً سروما حدود ۷تا ۱۰ روز پس از جراحی به‌وجود می‌آید. گاهی حتی در صورت نداشتن درن نیز ممکن است سرومای رخ دهد.
تفاوت سروما و هماتوم چیست؟
- سروما زمانی ایجاد می‌شود که تجمعی از مایع شفاف زیر پوست شکل بگیرد.
- هماتوم زمانی است که تجمع خون خارج از رگ‌های خونی ایجاد می‌شود. ممکن است پس از جراحی، آسیب یا افتادن به‌وجود آید. هماتوم‌ها می‌توانند در هر نقطه از بدن ظاهر شوند و اغلب باعث درد و تورم می‌شوند.
هماتوم‌ها معمولاً خودبه‌خود برطرف می‌شوند، اما در برخی موارد بسته به محل، ممکن است نیاز به برداشت جراحی داشته باشند.
چه افرادی ممکن است دچار سروما شوند؟
سرومای اغلب با جراحی‌های سرطان پستان مرتبط است، از جمله:
- ماستکتومی
- لامپکتومی
- برداشت غدد لنفاوی
سرومای همچنین یکی از عوارض احتمالی سایر عمل‌هاست، مانند:
- آبدومینوپلاستی (تامیتاک)
- لیپوساکشن
- جراحی و ترمیم فتق
قبل از هر نوع جراحی، با پزشک یا ارائه‌دهنده مراقبت سلامت صحبت کنید. حتی اگر عمل شما در این فهرست نباشد، امکان ایجاد سرومای وجود دارد.
علائم و نشانه‌های سروما چیست؟
سروما ممکن است در محل جراحی علائمی ایجاد کند، از جمله:
- تورم بادکنکی‌شکل در پوست
- احساس وجود مایع یا حرکت واضح مایع زیر پوست
اگر سرومای بزرگ باشد، اندازه آن می‌تواند باعث ناراحتی شود. هرچند معمولاً خطرناک نیست، اما باید توسط پزشک بررسی شود.
درمان سروما چگونه است؟
بسیاری از سروما‌ها نیازی به درمان ندارند. اغلب، بدن مایع را دوباره جذب می‌کند. این روند معمولاً حدود یک ماه طول می‌کشد، اما ممکن است تا یک سال نیز ادامه یابد. اگر سروما بسیار کوچک باشد، پزشک ممکن است توصیه کند از لباس فشاری استفاده کنید تا جذب مایع تسهیل شود.
گاهی پزشکان ممکن است توصیه کنند که سرومای درمان شود. این درمان شامل آسپیراسیون با سوزن (تخلیه مایع با سوزن) است. اما این کار می‌تواند خطر ورود عفونت را افزایش دهد. بنابراین این روش تنها زمانی انجام می‌شود که شرایط زیر وجود داشته باشد:
- ناحیه عاری از عفونت باشد؛
- سروما موجب ناراحتی، درد، فشار یا احساس کشیدگی شده باشد؛
- سروما بر عملکرد یا حرکت تأثیر گذاشته باشد
یک سروما بزرگ حتی اگر دردناک نباشدمی‌تواند پس از بهبود بدن ظاهر ناحیه را تحت تأثیر قرار دهد.
از آنجا که این یک روش پزشکی است، هرگز نباید خودتان در خانه اقدام به تخلیه سرومای کنید؛ زیرا ممکن است خطر عفونت ایجاد کنید.
تخلیه سروما چگونه است؟
علاوه بر آسپیراسیون با سوزن، پزشک ممکن است یکی از روش‌های زیر را توصیه کند:
- آسپیراسیون با مکش بسته: تخلیه سرومای بزرگ‌تر با استفاده از یک بالُن مکش
- آسپیراسیون با کاتتر: استفاده از یک لوله برای تخلیه مداوم سرومای‌هایی که مرتب بازمی‌گردند.
- برش جراحی: ایجاد یک برش کوچک برای خروج سرومای
- اسکلروتراپی: استفاده از داروهایی که داخل سرومای تزریق می‌شوند تا به بهبود آن کمک کنند.
چه زمانی باید با پزشک صحبت کنید؟
در اغلب موارد، سرومای اورژانسی نیست. اما اگر فکر می‌کنید سرومای دارید، باید به پزشک اطلاع دهید.
نشانه‌های عفونت سرومای شامل موارد زیر است:
- حساسیت
- قرمزی
- گرمی
همچنین اگر مشاهده کردید که سرومای:
- بزرگ‌تر می‌شود یا میزان مایع افزایش می‌یابد؛
- باعث فشار، ناراحتی یا درد می‌شود؛
- تورم بیشتری نشان می‌دهد؛
باید به پزشک اطلاع دهید؛ زیرا این موارد ممکن است نشان‌دهنده یک مشکل پزشکی دیگر باشد.
سرومای چگونه می‌تواند بر روند بهبود پس از جراحی تأثیر بگذارد؟
حتی سرومای‌هایی که نیازی به درمان ندارند، ممکن است روند بهبود شما را تحت تأثیر قرار دهند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ نشان داد که در افراد مبتلا به سرطان پستان، سرومای می‌تواند باعث موارد زیر شود:
- بهبود طولانی‌تر
- ناراحتی
- تأخیر در رادیوتراپی
از آنجا که سروما می‌تواند مستقیماً بر سلامت شماو سرعت و زمان‌بندی مراحل درمانی بعدیتأثیر بگذارد، درباره تجربیات و علائم خود با تیم پزشکی مشورت کنید.
سروما معمولاً یک عارضه قابل‌کنترل پس از جراحی است. بسیاری از افراد نیاز به درمان ندارند. اما گاهی سروما می‌تواند بدتر شود و روند بهبود و برنامه درمان را مختل کند. در صورت نیاز، با تیم پزشکی خود در تماس باشید. سروما‌ها رایج و معمولاً بی‌خطر هستند. آن‌ها غالباً پس از جراحی رخ می‌دهند. هرچند ممکن است ناراحت‌کننده باشند، اغلب بدون درمان و طی چند هفته تا چند ماه برطرف می‌شوند. سروما خود را کاملاً تحت نظر داشته باشید. اگر دچار ناراحتی، حساسیت، قرمزی، افزایش اندازه یا ترشح کدر، خونی یا دارای بو شدید، با پزشک تماس بگیرید.
چگونه پزشک متخصص انتخاب کنیم؟
در انجام یک رویه یا پروسیجر زیبایی، چه جراحی و چه غیر جراحی، می‌توان انتخاب صحیح پزشک را مهم‌ترین عامل رضایت و موفقیت از آن پروسیجر زیبایی دانست. گاهی ممکن است ما تمایل به انجام یک رویه زیبایی داشته باشیم و با مراجعه به پزشک متخصص متوجه شویم که اصلاً گزینه مناسبی برای آن روش نیستیم.
احتمالاً در مسیر جستجو و انتخاب پروسیجر مورد نظرمان با نام چند پزشک آشنا خواهیم شد؛ باید اطلاعات مربوط به تخصص آن پزشکانِ محترم را فقط از طریق سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی استعلام بگیریم زیرا هنوز هیچ منبع رسمی دیگری در ایران وجود ندارد که به صورت صحیح تخصص‌های دقیق پزشکان محترم در آن ذکر شده باشد.
به یاد داشته باشیم که امن‌ترین محل برای استعلام تخصص درمانگران محترم از همین سامانه است. پروفایل‌های شبکه‌های اجتماعی و عناوین درج شده در آن‌ها، وب‌سایت‌ها و عناوین درج شده در آن‌ها، حتی در وب‌سایت زیست‌لاین و ... منبع جامع و مناسبی برای استعلام تخصص صحیح پزشکان نیستند. به عنوان مثال ممکن است ما در روندِ انتخاب پروسیجر زیباییمان متمایل شویم از فردی که پزشک زیبایی است کمک بگیریم اما زمانی که اطلاعات ایشان را در سازمان نظام پزشکی استعلام بگیریم عنوان دیگری را مشاهده کنیم؛ زیرا هنوز در ایران تخصصی به نام پزشک زیبایی وجود ندارد و عنوان پزشک زیبایی همسو با مدارک دانشگاهی نیست.
پس خواهشمندیم برای استعلام نام پزشک و تخصص ایشان به سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی مراجعه کنید.
مطالب این سایت صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای تشخیص، تجویز یا درمان پزشکی در نظر گرفته شود. برای مشکلات پزشکی، حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.
.jpg)
