پرمویی در زنان چیست و چرا رخ می‌دهد؟
پرمویی یا هرسووتیسم وضعیتی در زنان است که با رشد بیش‌ازحد موهای تیره یا زبر همراه است. الگوی رشد این موها معمولاً مشابه الگوی مردانه است و ممکن است روی صورت، قفسه‌ی سینه، پشت بدن و سایر نواحی‌ای ظاهر شود که معمولاً در زنان رشد مو در آن‌ها طبیعی نیست.
در پرمویی، رشد اضافی مو اغلب به‌دلیل افزایش سطح هورمون‌های مردانه موسوم به آندروژن‌ها رخ می‌دهد. هورمون اصلی مؤثر در این وضعیت، تستوسترون است. روش‌های مراقبت شخصی میتوانند برای از بین بردن موهای زائد مفید باشند و برای افرادی که تمایل دارند پرمویی خود را درمان کنند، درمانهای پزشکی نیز در دسترس است.
پرمویی، رشد بیش‌ازحد مو در زنان است که معمولاً در نواحی اطراف دهان و چانه قابل مشاهده می‌باشد. پرمویی عمدتاً در زنان دیده می‌شود. این وضعیت می‌تواند در مردان نیز رخ دهد، اما در مردان تشخیص تفاوت میان پرمویی و رشد طبیعی موهای ضخیم و بلند دشوار است.
پرمویی به ندرت در کودکان دیده می‌شود، اما در صورت بروز، معمولاً نشانه‌ای از بلوغ زودرس است.
علائم پرمویی زنانه چیست؟
پرمویی به رشد موهای زبر یا تیره در نواحی‌ای از بدن گفته می‌شود که معمولاً زنان در آن قسمت‌ها مویی ندارند. این نواحی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- صورت
- قفسه‌ی سینه
- بخش پایینی شکم
- قسمت داخلی ران‌ها
- پشت بدن
زمانی‌که سطح بالای آندروژن‌ها عامل بروز پرمویی باشد، ممکن است در گذر زمان علائم دیگری نیز ظاهر شود. این فرآیند را ویریلیزاسیون یا مردانه شدن می‌نامند. آندروژن‌ها گروهی از هورمون‌های جنسی هستند که در فرآیند بلوغ و رشد فیزیکی نقش دارند. مردان آندروژن بیشتری نسبت به زنان تولید میکنند.علائم ویریلیزاسیون می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کلفت شدن صدا
- ریزش موی سر
- بروز آکنه
- کوچک شدن اندازه‌ی سینه‌ها
- افزایش توده‌ی عضلانی
- بزرگ شدن کلیتوریس
اگر احساس می‌کنید که موهای ضخیم یا زبر زیادی روی صورت یا بدن‌تان رشد کرده، با پزشک یا تیم مراقبت سلامت خود مشورت کنید و درباره‌ی گزینه‌های درمانی بپرسید. رشد بیش‌ازحد مو در صورت یا بدن می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای دیگر باشد.
در صورتی‌که طی چند ماه رشد سریع یا سنگین مو روی صورت یا بدن خود مشاهده کردید، یا اگر علائم مردانه شدن (ویریلیزاسیون) را تجربه کردید، لازم است برای بررسی‌های بیشتر به پزشک مراجعه نمایید.
ممکن است پزشک شما را به متخصص غدد درون‌ریز که در زمینه‌ی تشخیص و درمان اختلالات هورمونی تخصص دارد، ارجاع دهد.
در برخی موارد نیز ممکن است به متخصص پوست که در زمینه‌ی درمان مشکلات پوستی تخصص دارد، معرفی شوید.
علل ایجاد پرمویی چیست؟
پرمویی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله:
- سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
این بیماری موجب تغییر در تعادل هورمون‌های جنسی می‌شود و معمولاً از دوران بلوغ آغاز می‌گردد. در طول سال‌ها، PCOS می‌تواند به‌تدریج باعث رشد بیش‌ازحد مو، نامنظمی قاعدگی، چاقی، ناباروری و گاهی ایجاد کیست‌های کوچک در تخمدان‌ها شود. - سندرم کوشینگ
زمانی رخ می‌دهد که بدن مقدار زیادی از هورمون کورتیزول تولید کند. این وضعیت ممکن است در اثر فعالیت بیش‌ازحد غدد فوق‌کلیوی (آدرنال) یا مصرف طولانی‌مدت داروهایی مانند پردنیزون ایجاد شود. - هیپرپلازی مادرزادی آدرنال
یک اختلال ژنتیکی است که از بدو تولد وجود دارد و از والدین به فرزندان منتقل می‌شود. در این بیماری، غدد آدرنال مقدار غیرطبیعی از هورمون‌های استروئیدی تولید میکنند؛ به عنوان مثال، ممکن است کورتیزول کم و در عوض آندروژن زیاد تولید شود. - تومورها
در موارد نادر، وجود تومور در تخمدان‌ها یا غدد آدرنال می‌تواند باعث پرمویی شود، زیرا این تومورها هورمون‌های آندروژن ترشح میکنند. - داروها
برخی داروها نیز میتوانند موجب پرمویی شوند، از جمله: - ماینوکسیدیل
- دانازول برای درمان اندومتریوز استفاده می‌شود.
- تستوسترون
- دهیدرو اپی‌آندروسترون
همچنین، اگر شریک زندگی‌تان از محصولات پوستی حاوی آندروژن استفاده کند، تماس پوستی ممکن است باعث جذب این مواد و تأثیر آن بر شما شود. در برخی موارد، پرمویی بدون علت مشخصی رخ می‌دهد.
عوامل خطر در ایجاد پرمویی چیست؟
عواملی که میتوانند احتمال ابتلا به پرمویی را افزایش دهند، عبارت‌اند از:
- سابقه‌ی خانوادگی:
برخی بیماری‌ها که موجب پرمویی می‌شوند، مانند هیپرپلازی مادرزادی آدرنال و سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، میتوانند در خانواده‌ها تکرار شوند. - نژاد و تبار:
زنان با تبار مدیترانه‌ای، خاورمیانه‌ای و جنوب آسیایی بیشتر از سایر زنان مستعد رشد موهای زائد بدون علت مشخص هستند. - چاقی:
اضافه وزن باعث افزایش تولید آندروژن در بدن می‌شود و می‌تواند پرمویی را تشدید کند.
عوارض پرمویی چیست؟
پرمویی می‌تواند از نظر روحی و روانی آزاردهنده باشد. ممکن است فرد از ظاهر خود احساس ناراحتی کند یا اعتمادبه‌نفسش کاهش یابد، و در برخی افراد افسردگی نیز بروز کند. پرمویی به‌خودی‌خود موجب مشکلات جسمی نمی‌شود، اما اگر علت آن یک بیماری زمینه‌ای باشد که باعث عدم تعادل هورمونی شده، آن بیماری ممکن است پیامدهای دیگری برای سلامت فرد داشته باشد.
اگر پرمویی همراه با قاعدگی‌های نامنظم وجود داشته باشد، ممکن است نشانه‌ای از سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)باشد، که می‌تواند منجر به ناباروری شود. همچنین، افرادی که برای درمان پرمویی از داروهای خاصی استفاده میکنند، نباید در دوران مصرف دارو باردار شوند، زیرا این داروها ممکن است باعث نقایص مادرزادی در جنین شوند.
پرمویی چگونه به نظر می‌رسد؟
پرمویی باعث رشد موهای ضخیم، زبر و تیره در قسمت‌هایی از بدن می‌شود که بهطور طبیعی دارای موهای نازک و ظریف هستند. برای مثال، مو ممکن است در صورت، قفسه‌ی سینه، پشت بدن، بخش پایین شکم، بازوهای بالا یا ساق پاها ضخیم‌تر و تیره‌تر شود.
چه آزمایش‌هایی برای تشخیص پرمویی انجام می‌شود؟
اگر دچار پرمویی هستید، پزشک ممکن است مجموعه‌ای از آزمایش‌ها را برای تعیین علت انجام دهد، از جمله:
- آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون‌ها
- سونوگرافی برای ارزیابی تخمدان‌ها و رحم
- عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس (X-ray)برای بررسی تخمدان‌ها و غدد آدرنال به‌منظور سایر بیماری‌ها.
آیا پیشگیری از پرمویی امکان‌پذیر است؟
پرمویی معمولاً قابل پیشگیری نیست. با این حال، اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می‌تواند به کاهش شدت پرمویی کمک کند، به‌ویژه در افرادی که به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مبتلا هستند.
پرمویی یک وضعیت شایع است که عمدتاً زنان را درگیر می‌کند. این بیماری دردناک نیست، اما ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای دیگر باشد. رشد موهای ناخواسته می‌تواند احساس خجالت ایجاد کند و بر سلامت روانی فرد تأثیر بگذارد.
بهتر است به‌محض مشاهده‌ی علائم پرمویی، به‌ویژه اگر موجب استرس، اضطراب یا افسردگی می‌شود، با پزشک خود مشورت کنید. داروها و روش‌های درمانی متنوعی برای کاهش رشد موهای ناخواسته در دسترس هستند.
چگونه پزشک متخصص انتخاب کنیم؟
در انجام یک رویه یا پروسیجر زیبایی، چه جراحی و چه غیر جراحی، می‌توان انتخاب صحیح پزشک را مهم‌ترین عامل رضایت و موفقیت از آن پروسیجر زیبایی دانست. گاهی ممکن است ما تمایل به انجام یک رویه زیبایی داشته باشیم و با مراجعه به پزشک متخصص متوجه شویم که اصلاً گزینه مناسبی برای آن روش نیستیم.
احتمالاً در مسیر جستجو و انتخاب پروسیجر مورد نظرمان با نام چند پزشک آشنا خواهیم شد؛ باید اطلاعات مربوط به تخصص آن پزشکانِ محترم را فقط از طریق سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی استعلام بگیریم زیرا هنوز هیچ منبع رسمی دیگری در ایران وجود ندارد که به صورت صحیح تخصص‌های دقیق پزشکان محترم در آن ذکر شده باشد.
به یاد داشته باشیم که امن‌ترین محل برای استعلام تخصص درمانگران محترم از همین سامانه است. پروفایل‌های شبکه‌های اجتماعی و عناوین درج شده در آن‌ها، وب‌سایت‌ها و عناوین درج شده در آن‌ها، حتی در وب‌سایت زیست‌لاین و ... منبع جامع و مناسبی برای استعلام تخصص صحیح پزشکان نیستند. به عنوان مثال ممکن است ما در روندِ انتخاب پروسیجر زیباییمان متمایل شویم از فردی که پزشک زیبایی است کمک بگیریم اما زمانی که اطلاعات ایشان را در سازمان نظام پزشکی استعلام بگیریم عنوان دیگری را مشاهده کنیم؛ زیرا هنوز در ایران تخصصی به نام پزشک زیبایی وجود ندارد و عنوان پزشک زیبایی همسو با مدارک دانشگاهی نیست.
پس خواهشمندیم برای استعلام نام پزشک و تخصص ایشان به سامانه جستجوی اعضاء نظام پزشکی مراجعه کنید.
مطالب این سایت صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای تشخیص، تجویز یا درمان پزشکی در نظر گرفته شود. برای مشکلات پزشکی، حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.
.jpg)
دیدگاه کاربران